Bí Ẩn Nguồn Gốc Tế Bào Gốc: Khám Phá Những “Mỏ Vàng” Của Tuổi Trẻ!
Tế bào gốc, những “phép màu” tái tạo và phục hồi cơ thể, đang ngày càng được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi. Nhưng bạn có biết chúng đến từ đâu? Bài viết này sẽ hé lộ nguồn gốc và các phương pháp thu nhận tế bào gốc phổ biến nhất hiện nay, giúp bạn hiểu rõ hơn về công nghệ tiên tiến này. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về những nguồn tế bào gốc đa dạng, từ chính cơ thể bạn cho đến những nguồn khác biệt, mở ra những hướng đi mới cho y học tái tạo. Khám phá ngay những bí mật thú vị về nguồn gốc của tế bào gốc và tương lai của chúng!
#TếBàoGốcLàGì? #NguồnGốcTếBàoGốc #PhépMầuTáiTạo #YHoạchTáiTạo #CôngNghệTếBàoGốc #SứcKhỏeTuổiTrẻ #LàmĐẹpTừTếBàoGốc #KhámPháKhoaHọc #bíquyệttếbàogốc #tuổitrẻtrườngthọ
Tế bào gốc là tế bào có khả năng tự đổi mới, tăng sinh và biệt hóa thành những loại tế bào chuyên biệt. Vậy tế bào gốc lấy từ đâu và tế bào gốc có ở đâu, có tác dụng gì cho con người?
Bài viết được tư vấn bởi Trung tâm Thông tin Y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.
Tế bào gốc là gì?
Tế bào gốc là những tế bào chưa biệt hóa, có khả năng tự nhân lên vô hạn và biệt hóa thành các loại tế bào chuyên biệt và có khả năng tự tái tạo, giúp duy trì và sửa chữa các mô trong cơ thể.
Tế bào gốc có 2 dạng là tế bào gốc phôi và tế bào gốc trưởng thành. Tế bào gốc từ phôi được phân lập từ phôi thai giai đoạn sớm, có tiềm năng biệt hóa thành tất cả các loại tế bào trong cơ thể, do đó có tiềm năng ứng dụng rất lớn trong y học tái tạo.
Tế bào gốc trưởng thành có mặt trong các mô và cơ quan trưởng thành, như tủy xương, não, da, cơ,… Tế bào gốc trưởng thành thường chỉ có thể biệt hóa thành một số loại tế bào nhất định trong mô mà chúng cư trú, ví dụ tế bào gốc tạo máu trong tủy xương có thể biệt hóa thành các loại tế bào máu khác nhau. Vậy cụ thể, tế bào gốc lấy từ đâu và tế bào gốc có ở đâu?
Tìm hiểu tế bào gốc là gì và tế bào gốc lấy từ đâu
Tế bào gốc lấy từ đâu? Các nguồn phổ biến
Tế bào gốc lấy từ đâu? Tế bào gốc được lấy từ nhiều nguồn khác nhau trong cơ thể, bao gồm: (1)
1. Tế bào gốc từ phôi thai
Loại tế bào gốc này phát triển từ phôi thai 3 – 5 ngày tuổi. Ở giai đoạn này, phôi có khoảng 150 tế bào và có cấu trúc hình cầu. Tế bào gốc phôi có tính đa năng, có khả năng phát triển thành bất kỳ loại tế bào nào trong cơ thể. Vì nhiều lý do, nhất là lý do đạo đức, việc nghiên cứu ứng dụng loại tế bào gốc từ phôi thai hiện chưa nhiều.
2. Tế bào gốc lấy từ nhau thai
Tế bào gốc lấy từ nhau thai và các mô ối là một nguồn tế bào gốc giàu tiềm năng, dễ dàng thu thập tại thời điểm sinh em bé. Những tế bào gốc này có một số đặc điểm độc đáo nhờ sự kết hợp giữa tế bào của mẹ và em bé. Để sử dụng đúng cách trong các phương pháp điều trị bệnh, tế bào này cần được tách ra. Do tế bào gốc của mẹ thường nhân lên nhanh hơn tế bào gốc của thai nhi, nên tế bào gốc nhau thai thường được bảo quản để chỉ dành riêng cho người mẹ sử dụng.
3. Tế bào gốc được lấy từ dây rốn
Tế bào gốc lấy từ đâu? Ngoài phôi và nhau thai thì tế bào gốc còn được lấy từ dây rốn, gọi là tế bào gốc mô dây rốn. Mô dây rốn, nằm xung quanh các mạch máu của dây rốn, có khả năng phát triển thành nhiều loại tế bào khác nhau cần thiết cho sự hình thành và tái tạo của các hệ thống cơ quan trong cơ thể, như hệ thần kinh, cơ quan cảm giác, mô tuần hoàn, da, xương, và sụn… Loại tế bào gốc này thường được thu thập và bảo quản nhằm mục đích sử dụng cho việc điều trị bệnh trong tương lai.
4. Tế bào gốc từ máu cuống rốn
Máu dây rốn là một nguồn tế bào gốc quý giá, đặc biệt là tế bào gốc tạo máu, với khả năng tự tái tạo và biệt hóa thành nhiều loại tế bào khác nhau cần thiết cho hệ thống máu. Loại tế bào gốc này được sử dụng trong cấy ghép cho bệnh nhân mắc bệnh ung thư như bạch cầu và u lympho. Đồng thời có thể được sử dụng để điều trị rất nhiều bệnh lý nguy hiểm khác, bao gồm các rối loạn máu và miễn dịch, bệnh di truyền…
So với tế bào gốc trưởng thành từ các nguồn khác, tế bào gốc từ máu dây rốn và mô dây rốn có đặc tính đặc biệt là tế bào gốc mô tinh khiết hơn, có khả năng hoạt động nhanh và hiệu quả hơn. Đồng thời hai dạng tế bào gốc này cũng dễ dàng thu thập tại thời điểm sinh.
Tìm hiểu thêm: Tế bào gốc máu cuống rốn là gì? Ứng dụng trong y học hiện đại ra sao?
5. Tế bào gốc nằm ở tủy xương
Tế bào gốc được lấy từ đâu? Tủy xương rất giàu các tế bào gốc tạo máu, tương tự như những tế bào có trong máu dây rốn. Để thu thập, bác sĩ sẽ đưa một cây kim vào tủy xương người hiến tặng trong trạng thái gây mê.
Tuy nhiên, lựa chọn tốt nhất vẫn là lấy tế bào gốc tự thân (từ chính người đang cần), ngoại trừ những trường hợp sức khỏe không cho phép. Thực tế cho thấy, rất khó tìm được người hiến tặng tế bào gốc tủy xương phù hợp. Hầu hết các trường hợp này đều phải đối mặt với nguy cơ cao xảy ra phản ứng tự miễn dịch, có hại cho sức khỏe.
Tủy xương rất giàu các tế bào gốc tạo máu
6. Tế bào gốc lấy từ mô mỡ
Việc lấy tế bào gốc từ mô mỡ là một quy trình phức tạp, gần giống với thủ thuật hút mỡ xâm lấn và có thể phải mất nhiều tuần để phục hồi. Tế bào gốc mỡ không giống như những tế bào có trong máu dây rốn hoặc tủy xương, không được sử dụng trong điều trị ung thư máu và các bệnh lý tương tự. Tế bào gốc từ mô mỡ hiện đang được nghiên cứu, hứa hẹn có thể ứng dụng để điều trị các bệnh tim mạch, bệnh thận, bệnh tự miễn, xơ cứng cột bên teo cơ và phục hồi vết thương.
7. Tế bào gốc từ máu ngoại vi
Tế bào gốc ở đâu? Câu trả lời là có ở trong máu nhưng không nhiều. Để thu thập một số lượng lớn tế bào gốc từ máu, cần phải thực hiện thủ thuật thuật tách tế bào, kích thích sự xuất hiện của các tế bào gốc hình thành trong hệ thống miễn dịch và máu trong tủy xương.
Quy trình này thường bắt đầu vài ngày trước khi ghép tế bào gốc, người bệnh hoặc người hiến sẽ được tiêm thuốc để kích thích tủy xương giải phóng tế bào gốc vào máu ngoại vi. Sau vài ngày tiêm thuốc, máu sẽ được lấy ra từ cơ thể qua một cây kim ở cánh tay và dẫn qua một máy tách tế bào để tách riêng tế bào gốc. Máu còn lại sẽ được đưa trở lại cơ thể qua cánh tay còn lại. Máy tách tế bào sẽ lọc tế bào gốc ra khỏi máu và thu thập chúng trong một túi đựng tế bào gốc.
So với tế bào gốc từ tủy xương hay máu dây rốn, tế bào gốc từ máu ngoại vi thường yêu cầu nhiều bước hơn để thu thập và có thể có thời gian ghép chậm hơn. Điều này có thể dẫn đến tần suất cao hơn của bệnh ghép chống vật chủ, một phản ứng mà tế bào gốc của người hiến tấn công các mô của người nhận.
Thu thập tế bào gốc từ máu ngoại vi
Nguồn tế bào gốc nào được sử dụng phổ biến hiện nay?
Đầu tiên, tế bào gốc từ tủy xương là nguồn tế bào gốc được sử dụng phổ biến hiện nay. Tủy xương là mô mềm dạng keo ở trung tâm xương, chứa các loại tế bào gốc quan trọng. Tế bào gốc trung mô được tìm thấy lần đầu tiên trong tủy xương, có khả năng phát triển thành nhiều loại tế bào khác nhau, như xương, sụn và mỡ. Chúng được sử dụng rộng rãi trong y học tái tạo và nghiên cứu chữa trị các tổn thương mô. (2)
Tế bào gốc từ máu và mô cuống rốn cũng đang được quan tâm lưu trữ và nghiên cứu, ứng dụng nhiều trong y học. Các loại tế bào gốc này có khả năng biệt hóa cao thành nhiều loại tế bào khác nhau, hứa hẹn giúp điều trị nhiều bệnh lý nguy hiểm khác nhau.
Tranh cãi việc sử dụng tế bào gốc có nguồn từ phôi thai
Tế bào gốc phôi thai được thu thập từ phôi giai đoạn đầu (phôi nang) và có tiềm năng vô cùng lớn trong y học và nghiên cứu. Tuy nhiên, việc sử dụng tế bào gốc phôi thai đã gây ra nhiều tranh cãi đạo đức vì có liên quan đến phôi người.
Vào năm 2009, The National Institutes of Health (NIH) đã ban hành các hướng dẫn rõ ràng cho việc nghiên cứu tế bào gốc ở người. Những hướng dẫn này bao gồm các khuyến nghị về việc hiến tặng tế bào gốc phôi, đảm bảo rằng các phôi được tạo ra bằng phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm chỉ được sử dụng khi không còn cần thiết cho mục đích sinh sản. Điều này nhằm bảo vệ quyền lợi và sự tôn trọng đối với phôi người, đồng thời thúc đẩy nghiên cứu y học một cách có đạo đức. (3)
Vì sao nên thu thập lưu trữ tế bào gốc từ máu và mô dây rốn?
Lưu trữ tế bào gốc máu dây rốn và mô dây rốn của trẻ sơ sinh được coi là một phương án đầu tư cho sức khỏe. Các tế bào được thu thập và bảo quản tốt có thể được sử dụng để điều trị những bệnh lý nghiêm trọng trong tương lai cho trẻ và người thân trong gia đình. Hiện nay, đã có hơn 40.000 ca ghép tế bào gốc từ máu dây rốn được thực hiện trên toàn thế giới để điều trị nhiều bệnh lý. Điều này đã khẳng định tầm quan trọng và giá trị khoa học của việc thu thập, bảo quản tế bào gốc từ máu, mô dây rốn.
Thu thập lưu trữ tế bào gốc từ máu và mô dây rốn có giá trị rất lớn với y học
Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bài viết đã cung cấp các thông tin giải đáp thắc mắc tế bào gốc lấy từ đâu, tế bào gốc nằm ở đâu, nguồn tế bào gốc được sử dụng phổ biến và tầm quan trọng của việc thu thập, bảo quản tế bào gốc. Để được tư vấn thêm các vấn đề về tế bào gốc, khách hàng có thể liên hệ đến Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để được giải đáp chi tiết.
Viết lại tiêu đề bằng tiếng Việt kích thích người đọc Tế bào gốc lấy từ đâu? Các nguồn phổ biến được biết đến hiện nay Viết lại bằng tiếng Việt các hashtag kích thích người đọc Tế bào gốc lấy từ đâu? Các nguồn phổ biến được biết đến hiện nay
Khám phá thêm từ Tình yêu và kiến thức
Đăng ký để nhận các bài đăng mới nhất được gửi đến email của bạn.