Con Bạn Có Nguy Cơ Mắc Bệnh Tuyến Giáp? Dấu Hiệu Khó Phát Hiện Mà Bố Mẹ Nên Biết!

Con Bạn Có Nguy Cơ Mắc Bệnh Tuyến Giáp? Dấu Hiệu Khó Phát Hiện Mà Bố Mẹ Nên Biết!

Tỉ lệ trẻ nhỏ mắc bệnh tuyến giáp đáng báo động: 37/1.000. Làm sao để phát hiện sớm những dấu hiệu tinh vi của bệnh tuyến giáp ở trẻ? Phương pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả là gì? Thạc sĩ bác sĩ nội trú Phan Thị An, Khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội sẽ giải đáp mọi thắc mắc của bạn trong bài viết dưới đây. (1)

Bệnh tuyến giáp ở trẻ em là gì?

[Tiếp tục nội dung bài báo ở đây…]

#BệnhTuyếnGiápTrẻEm #SứcKhỏeTrẻNhỏ #DấuHiệuBệnhTuyếnGiáp #PhòngNgừaBệnhTuyếnGiáp #MẹVàBé #ThôngTinY tế #ChămSócSứcKhỏe #TuyếnGiáp #BệnhTuyếnGiáp #KiểmTraSứcKhỏe #ConYêuKhỏeMạnh

Tỉ lệ trẻ nhỏ mắc bệnh tuyến giáp là 37/1.000. Làm thế nào để nhận biết sớm dấu hiệu bệnh tuyến giáp ở trẻ em, hướng điều trị cũng như phòng ngừa bệnh ở trẻ nhỏ ra sao? Dưới đây là một số thông tin tư vấn chuyên khoa được thạc sĩ bác sĩ nội trú Phan Thị An, Khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội chia sẻ. (1)

Bệnh tuyến giáp ở trẻ em là gì?
Tuyến giáp là một phần quan trọng trong hệ thống nội tiết của cơ thể. Tuyến này có hình cánh bướm, nằm ở vùng cổ trước và tiết ra các loại hormone T3, T4 với các chức năng: kiểm soát quá trình trao đổi chất, chuyển hóa năng lượng, điều hòa nhịp tim, chức năng tiêu hóa, sinh sản, sinh dục, tâm thần kinh… của cơ thể. Hormone tuyến giáp rất cần cho sự phát triển thần kinh, trí não của thai nhi và trẻ em (trong 2 năm đầu đời). Hormone này cũng hỗ trợ quá trình tăng trưởng, phát triển của cơ thể trong giai đoạn thanh, thiếu niên.
Bệnh tuyến giáp ở trẻ em là các bệnh về các rối loạn chức năng tuyến giáp hoặc bất thường về cấu trúc, hình thái tuyến giáp; có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển sức khỏe thể chất và tâm thần của trẻ.
Một số rối loạn tuyến giáp phổ biến ở trẻ em bao gồm:

Suy giáp.
Cường giáp.

Các bệnh tuyến giáp ít phổ biến hơn có thể ảnh hưởng đến trẻ em bao gồm:

Ung thư tuyến giáp.
Bướu nhân tuyến giáp.
Đa u tuyến nội tiết type 2 MEN2.
Hội chứng DICER1.
Bệnh đa polyp có tính chất gia đình FAP.
Hội chứng PTEN hamartoma.

Rối loạn tuyến giáp có thể có tính chất gia đình. Các triệu chứng có thể xuất hiện sau khi sinh hoặc muộn hơn ở thời kỳ trẻ em. Hầu hết các rối loạn tuyến giáp ở trẻ em đều được kiểm soát nhờ phương pháp điều trị phù hợp.
Dấu hiệu bệnh tuyến giáp ở trẻ em
Các dấu hiệu bệnh tuyến giáp ở trẻ em cần được nhận biết và chẩn đoán sớm để đảm bảo hiệu quả điều trị, giúp trẻ có cuộc sống khỏe mạnh và phát triển bình thường.
Suy giáp và cường giáp là những rối loạn tuyến giáp phổ biến nhất được chẩn đoán ở trẻ em. Cả hai rối loạn đều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ và có thể gây ra nhiều triệu chứng lâm sàng khác nhau. Phụ huynh nên chú ý các dấu hiệu bất thường của trẻ để tầm soát và phát hiện bệnh sớm cho con mình.
1. Dấu hiệu bệnh cường giáp ở trẻ em
Các dấu hiệu phổ biến của bệnh cường giáp ở trẻ em và thanh thiếu niên bao gồm: (2)

Kém tập trung, lo lắng, bồn chồn, cáu gắt.
Sụt cân, tiêu chảy.
Nhịp tim nhanh.
Tăng thân nhiệt, cảm giác nóng.
Run tay, yếu cơ.
Kinh nguyệt không đều.
Tuyến giáp phì đại.

1. Dấu hiệu bệnh suy tuyến giáp ở trẻ em
   Các dấu hiệu phổ biến của bệnh suy giáp ở trẻ em và thanh thiếu niên bao gồm:

Chứng “sương mù não” gây mệt mỏi, khó tập trung, giảm trí nhớ.
Thường cảm thấy lạnh.
Nặng mặt, khàn tiếng.
Táo bón.
Tốc độ tăng trưởng chậm, lâu biết lẫy, bò; dậy thì muộn.
Trầm cảm.
Da và tóc khô, dễ gãy rụng.
Kinh nguyệt không đều.
Tăng cân.

1. Dấu hiệu ung thư tuyến giáp ở trẻ em
   Ung thư tuyến giáp là tình trạng tế bào nhu mô tuyến giáp phát triển bất thường, tạo thành khối u ác tính. Trẻ có thể có các triệu chứng như: sờ thấy khối vùng cổ, nổi hạch, khàn giọng, khó thở… Với trường hợp ung thư tuyến giáp thể tủy, ngoài các triệu chứng trên, trẻ có thể bị phì đại tại môi, lưỡi, mí mắt, mắt khô, táo bón… Ung thư tuyến giáp ở trẻ có nguy cơ xâm lấn hoặc di căn hạch cao hơn so với người lớn.
   Tuy là tình trạng ác tính nhưng ung thư tuyến giáp có tiên lượng tốt, tỉ lệ điều trị thành công rất cao. Do đó, phụ huynh nên chú ý và kịp thời đưa trẻ đến khám chuyên khoa Nội tiết nếu nhận thấy bất thường về sức khỏe.
   Phụ huynh nên cảnh giác với các u, hạch vùng cổ của trẻ vì có thể là dấu hiệu ung thư.
2. Dấu hiệu bướu cổ ở trẻ em
   Các dấu hiệu bướu cổ ở trẻ rất đa dạng, tùy thuộc vào kích thước bướu, loại bướu to lan tỏa hay nhân giáp. Các triệu chứng của bệnh bao gồm:

Biểu hiện suy giáp: mệt mỏi, cảm thấy lạnh, trẻ chậm phát triển, da khô…
Biểu hiện cường giáp: tim đập nhanh, hay đổ mồ hôi, sụt cân bất thường, run tay…
Mắt lồi.
Khàn giọng.
Đau ở vùng cổ họng.
Nuốt đau, khó dẫn đến chán ăn.
Khó thở, nhất là ở tư thế nằm.
Ho nhiều.

Nguyên nhân bệnh tuyến giáp ở trẻ em
Có nhiều nguyên nhân gây bệnh tuyến giáp ở trẻ em, có thể do bẩm sinh hoặc mắc phải trong những năm tháng đầu đời:
1. Yếu tố gia đình
Trẻ sinh ra trong gia đình mà người thân gần gũi (ông bà, ba mẹ, anh chị em ruột) có tiền sử mắc bệnh tuyến giáp sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn bình thường.
2. Viêm tuyến giáp tự miễn
Những năm tháng đầu đời, trẻ có thể mắc viêm tuyến giáp tự miễn, tình trạng này kéo dài khiến tuyến giáp bị tổn thương và suy giảm chức năng, ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của trẻ.
Một số nguyên nhân khác như:

Thiếu iod là nguyên nhân hàng đầu gây suy giáp ở trẻ em. Iod là nguyên liệu để sản xuất hormone tuyến giáp, thiếu iod khiến tuyến này không tiết đủ hormone so với nhu cầu của cơ thể.
Không có tuyến giáp hoặc tuyến giáp không hoạt động, tuyến giáp nhỏ, tuyến giáp lạc chỗ… do bất thường trong quá trình hình thành và phát triển của tuyến giáp.
Người mẹ bị bệnh tuyến giáp khi mang thai nhưng không điều trị hoặc điều trị không đúng cách.
Tiếp xúc với phóng xạ.
Sử dụng một số loại thuốc có tác dụng phụ gây ảnh hưởng tới hoạt động của tuyến giáp: lithium, oxcarbazepine…
Tổn thương tuyến yên dẫn tới thiếu hụt hormone TSH, gây suy giáp trung ương.

Các bệnh tuyến giáp ở trẻ em thường gặp
Các bệnh tuyến giáp ở trẻ em thường gặp bao gồm:
1. Trẻ bị suy giáp
Suy giáp là tình trạng suy giảm chức năng tuyến giáp. Tuyến này không tiết đủ hormone đáp ứng nhu cầu của cơ thể, làm chậm quá trình chuyển hóa và trao đổi chất.
Trẻ có thể bị suy giáp bẩm sinh với tỉ lệ 1/4.000 trẻ sơ sinh, hoặc mắc phải trong quá trình phát triển, thường do bệnh viêm tuyến giáp mạn tính Hashimoto. Đây là một dạng rối loạn tự miễn, do các tế bào miễn dịch tấn công và gây tổn thương tuyến giáp. Bệnh thường gặp ở trẻ em gái, với tỉ lệ 1/300 bé gái so với 1/1.000 bé trai. (3)
2. Trẻ bị cường giáp
Ngược lại với suy giáp, cường giáp là tình trạng tuyến giáp hoạt động quá mức, khiến lượng hormone tiết ra nhiều, đẩy nhanh quá trình chuyển hóa và trao đổi chất. Nguyên nhân phổ biến của cường giáp là do bệnh Graves (Basedow), một dạng rối loạn tự miễn dịch.
3. Trẻ bị ung thư tuyến giáp
Trẻ em sinh ra trong gia đình có người thân mắc bệnh tuyến giáp; trẻ có tiền sử tiếp xúc chất phóng xạ hoặc mắc bệnh về di truyền nhiễm sắc thể như: đa u tuyến nội tiết, hội chứng Down… có tỉ lệ mắc ung thư tuyến giáp cao hơn so với các trẻ khác.
Ung thư tuyến giáp ở trẻ em nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách sẽ hạn chế được các ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Trẻ vẫn có cơ hội học tập, sinh hoạt, phát triển bình thường.
4. Trẻ bị bướu cổ
Tỉ lệ trẻ em bị bướu cổ thấp hơn người trưởng thành. Phần lớn là bướu lành tính nhưng khi phát triển quá to sẽ gây nuốt vướng, thở khó, khiến bé chán ăn, mệt mỏi, cản trở sinh hoạt.
Dạng bướu cổ thường gặp nhất là bướu giáp đơn thuần (bướu giáp to lan tỏa). Biểu hiện của bệnh là tuyến giáp to đều, lan tỏa nhưng không gây rối loạn chức năng tuyến giáp, không ảnh hưởng đến nồng độ hormone giáp trong cơ thể. Bệnh lành tính và không gây tác động xấu đến sự phát triển của trẻ.
Cách chẩn đoán bệnh tuyến giáp ở trẻ nhỏ
Sau khi chào đời 48 giờ, trẻ sơ sinh sẽ được sàng lọc sơ sinh bằng cách lấy máu gót chân hoặc tĩnh mạch mu bàn tay để xét nghiệm hormone TSH, nhằm phát hiện sớm các bệnh tuyến giáp. Nếu chỉ số TSH cao, nghi ngờ suy giảm bẩm sinh, ba mẹ cần đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa để được theo dõi và điều trị.
Với trẻ lớn hơn, cần dựa vào khám lâm sàng các dấu hiệu bệnh tuyến giáp ở trẻ em, kết hợp xét nghiệm máu để đánh giá chức năng tuyến giáp. Nếu các chỉ số xét nghiệm bất thường hoặc nhận thấy tuyến giáp to ra, bác sĩ có thể chỉ định siêu âm để có đầy đủ căn cứ chẩn đoán.
Một số trường hợp trẻ có thể xuất hiện các nốt tuyến giáp hoặc u nang có kích thước dưới 1cm, đây là điều bình thường và không đáng ngại, bởi hầu hết các nốt này đều lành tính. Nếu nghi ngờ có tế bào ác tính có thể sinh thiết chọc hút kim nhỏ (FNA) để xác định rõ hơn. (4)
Sàng lọc sơ sinh giúp phát hiện sớm các bệnh rối loạn chuyển hóa, bệnh nội tiết… ở trẻ.
Điều trị bệnh tuyến giáp ở trẻ
Các bệnh tuyến giáp tuy ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe nhưng thường có thể kiểm soát hiệu quả bằng thuốc hoặc phẫu thuật, giúp người bệnh, nhất là trẻ em, có được cuộc sống bình thường. Trẻ bị suy giáp sẽ được chỉ định uống thuốc thay thế hormone Levothyroxine và gần như phải duy trì suốt đời.
Trẻ bị cường giáp sẽ được chỉ định sử dụng thuốc kháng giáp, iod phóng xạ hoặc phẫu thuật, tùy thuộc vào tình trạng và đáp ứng của trẻ. Đối với trẻ bị ung thư tuyến giáp, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật, điều trị bằng iod phóng xạ tùy theo tình trạng bệnh cụ thể.
Phụ huynh cần theo dõi thường xuyên, nhắc nhở trẻ tuân thủ chỉ định của bác sĩ, bởi một số trẻ có xu hướng tự ngừng thuốc, dẫn đến tái phát các triệu chứng bệnh tuyến giáp. Các chuyên gia khuyến cáo trẻ bị bệnh tuyến giáp nên xét nghiệm máu ít nhất 3 – 6 tháng/lần để đảm bảo nồng độ hormone giáp ở mức bình thường.
Cách phòng bệnh tuyến giáp ở trẻ em
Để phòng ngừa bệnh tuyến giáp ở trẻ em, phụ huynh nên xây dựng cho trẻ một chế độ dinh dưỡng khoa học, phù hợp. Đặc biệt, cần cung cấp đủ 150mcg iod mỗi ngày cho trẻ thông qua các loại thực phẩm như: cá biển, hải sản, khoai tây, muối iod… Nếu trẻ được chẩn đoán chức năng tuyến giáp kém, nên bổ sung vitamin D, kẽm và selen.
Khi nào nên đưa trẻ đến cơ sở y tế?
Bất cứ khi nào nhận thấy trẻ có các dấu hiệu bất thường về sức khỏe hoặc nghi ngờ mắc các bệnh tuyến giáp, phụ huynh nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế, bệnh viện chuyên khoa Nội tiết để khám, xét nghiệm và tầm soát nguy cơ mắc bệnh. Phát hiện dấu hiệu bệnh tuyến giáp ở trẻ em và điều trị sớm có ý nghĩa rất lớn trong quá trình phục hồi và tăng trưởng của trẻ về sau. Trong quá trình khám bệnh, ba mẹ cần mô tả đầy đủ triệu chứng của trẻ, đồng thời cho bác sĩ biết về tiền sử bệnh tuyến giáp của gia đình để thuận lợi cho chẩn đoán.
Nếu trong gia đình có thành viên đang gặp các vấn đề về tuyến giáp (cường giáp, suy giáp, ung thư tuyến giáp…), ba mẹ cần theo dõi chặt chẽ sức khỏe của trẻ hơn.
Trẻ bị bệnh tuyến giáp vẫn có thể tăng trưởng và phát triển bình thường nếu được chẩn đoán và điều trị sớm.
Khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM là đơn vị chuyên khám, điều trị chuyên sâu các bệnh lý về tuyến giáp, rối loạn nội tiết tố, đái tháo đường… Khoa có đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, cùng trang thiết bị hiện đại, tiên tiến, cho ra kết quả chẩn đoán chính xác, từ đó điều trị hiệu quả, giúp trẻ bắt kịp nhịp tăng trưởng của bạn bè đồng trang lứa.

HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH

Suy giáp bẩm sinh, cường giáp, suy giáp, viêm tuyến giáp, ung thư tuyến giáp… là những bệnh về tuyến giáp phổ biến mà trẻ em có thể mắc phải, gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe, trí tuệ, hình thể… Nắm rõ các dấu hiệu bệnh tuyến giáp ở trẻ em sẽ giúp phụ huynh kịp thời phát hiện và đưa trẻ đến các trung tâm y tế chuyên khoa để khám, điều trị.

Viết lại tiêu đề bằng tiếng Việt kích thích người đọc Các dấu hiệu bệnh tuyến giáp ở trẻ em có thể bạn chưa biết Viết lại bằng tiếng Việt các hashtag kích thích người đọc Các dấu hiệu bệnh tuyến giáp ở trẻ em có thể bạn chưa biết