Đặt stent tim có nguy hiểm không? 7 rủi ro có thể gặp phải

Đặt stent mạch vành là giải pháp hữu hiệu trong điều trị các bệnh lý mạch vành. Vậy đặt stent tim có nguy hiểm không, những rủi ro nào có thể xảy ra trong và sau khi đặt stent? Vấn đề sẽ được ThS.BS Trần Trung Kiên giải đáp trong thông tin bài viết dưới đây.

Đặt stent tim có nguy hiểm không?

Đặt stent tim giúp tái lưu thông mạch vành bị tắc nghẽn cho những bệnh nhân bị tắc hẹp mạch vành nặng hoặc bệnh nhân nhồi máu cơ tim cần được khắc phục tắc nghẽn ngay lập tức. Bệnh nhân sau khi được đặt stent, sẽ cải thiện đáng kể các triệu chứng của bệnh mạch vành như khó thở, tức ngực, đánh trống ngực, chóng mặt… Đồng thời, giúp cứu sống bệnh nhân nhồi máu cơ tim, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của bệnh mạch vành.

Trong thủ thuật đặt stent mạch vành, bác sĩ sẽ cân nhắc kỹ lưỡng trong việc lựa chọn loại stent phù hợp cho bệnh nhân. Một số loại stent thường được sử dụng là: stent kim loại thường, stent phủ thuốc và stent tự tiêu. 

Đặt stent tim là dịch vụ kỹ thuật cao, do đó, yêu cầu cao về tay nghề của bác sĩ, thiết bị y tế đầy đủ và hiện đại, phòng phẫu thuật đảm bảo an toàn vô khuẩn, vô trùng… Bất cứ thủ thuật/phẫu thuật y tế nào cũng đều sẽ có tồn tại những rủi ro nhất định. Đặt stent mạch vành là thủ thuật can thiệp mạch vành qua da được thực hiện dưới sự hỗ trợ của hệ thống trang thiết bị hiện đại bậc nhất, bác sĩ giàu kinh nghiệm, dụng cụ y tế đầy đủ.

Tuy nhiên, đặt stent tim vẫn có thể xảy ra rủi ro nguy hiểm, tỉ lệ khoảng 1-2% ở đa số bệnh nhân và sẽ cao hơn trong trường hợp hội chứng vành cấp, mạch vành vôi hóa nặng – gấp khúc… Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, tỷ lệ biến chứng đã giảm xuống rất nhiều nhờ vào sự hỗ trợ của hệ thống máy móc hiện đại và đội ngũ y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, kinh nghiệm dày dặn.  

Sau thủ thuật, người bệnh vẫn có nguy cơ gặp một số biến chứng nếu không được theo dõi và chăm sóc tốt. Đặc biệt là nếu không thay đổi lối sống, vẫn có khả năng bị bệnh mạch vành và cần thực hiện thêm thủ thuật đặt stent khác. 

Các yếu tố gây nguy hiểm khi đặt stent tim mạch

Trong quá trình đặt stent mạch vành, một số yếu tố có thể gây nguy hiểm cho bệnh nhân như: 

1. Vị trí khó đặt stent

Một số vị trí động mạch vành dễ bị thu hẹp lại hơn những vị trí khác. Một số mạch rất nhỏ và quanh co, bị tắc nghẽn hoàn toàn lâu dài hoặc có tổn thương bị vôi hóa (cứng lại) sẽ khó mở hơn. Sự tắc nghẽn phân nhánh xảy ra bên trong một nhánh của động mạch vành có thể khó tiếp cận và điều trị hơn.

2. Các loại thuốc trong quá trình đặt stent

Bệnh nhân được dùng thuốc an thần và giảm đau trước khi thực hiện thủ thuật. Ngoài ra, trong quá trình đặt stent, bệnh nhân có thể tiếp xúc với chất cản quang. Một số bệnh nhân có thể bị phản ứng với những loại thuốc này.

3. Các yếu tố nguy cơ từ bệnh nền của người đặt stent

Nếu người bệnh được đặt stent mạch vành có bệnh nền như: tăng huyết áp, tiểu đường, cholesterol cao hoặc người hút nhiều thuốc lá sẽ làm tăng nguy cơ biến chứng sau thủ thuật. 

4. Loại stent được sử dụng

Mỗi loại stent mạch vành sẽ có các ưu điểm và nhược điểm riêng. Nếu bệnh nhân được đặt stent kim loại thường sẽ có nguy cơ tái hẹp cao. Stent phủ thuốc có nguy cơ hình thành huyết khối sớm trong stent do đoạn động mạch được đặt stent chậm lành. Stent tự tiêu mặc dù có khả năng ngăn ngừa hình thành huyết khối muộn trong stent, thời gian dùng thuốc chống tập kết tiểu cầu được rút ngắn, nhưng không phải đoạn mạch nào bị tắc nghẽn cũng có thể chọn loại stent này để đặt. 

5. Kinh nghiệm bác sĩ thực hiện đặt stent

Vì đây là dịch vụ kỹ thuật cao, nếu không có đội ngũ bác sĩ trình độ chuyên môn cao, lành nghề và giàu kinh nghiệm thực hiện thủ thuật, có thể gây ra rủi ro cho người bệnh. Vị trí đặt stent không chính xác, bị lệch, thao tác không chuẩn khiến động mạch bị tổn thương có thể gây nguy hiểm cho bệnh nhân.

6. Các thiết bị, dụng cụ được sử dụng

Các dụng cụ được sử dụng như dụng cụ bảo vệ chống thuyên tắc (embolic protection devices – EPD), các guidewire, ống thông catheter hỗ trợ trong quá trình thủ thuật… đóng vai trò quan trọng trong đặt stent. Đồng thời, thủ thuật cần có sự hỗ trợ từ nhiều thiết bị, hệ thống hiện đại. 

Những rủi ro của đặt stent mạch vành có thể gặp phải

Những rủi ro của thủ thuật đặt stent mạch vành có thể xảy ra trong quá trình thực hiện thủ thuật hoặc sau khi đặt, bệnh nhân được xuất viện về nhà vẫn có thể gặp biến chứng. 

1. Biến chứng trong quá trình đặt stent

Trong quá trình đặt stent mạch vành, bệnh nhân có thể gặp một số biến chứng như:

• Chảy máu: Để đưa stent vào vị trí động mạch vành bị tắc nghẽn, bác sĩ sẽ đưa một ống thông (catheter) vào mạch máu, thường ở cánh tay hoặc chân. Bệnh nhân có thể bị chảy máu, bầm tím hoặc nhiễm trùng tại nơi đặt ống thông hoặc lớp lót bên trong của động mạch.
• Tổn thương mạch máu quanh ống thông: Khi đặt ống thông để tiến hành thủ thuật đặt stent mạch vành có thể làm tổn thương đến những mạch máu xung quanh nơi vị trí đặt catheter. 
• Tổn thương động mạch vành: Động mạch vành có thể bị rách hoặc vỡ trong quá trình nong mạch vành và đặt stent. Nếu động mạch bị tổn thương nặng, bệnh nhân có thể cần phải phẫu thuật tim hở khẩn cấp.
• Nhịp tim không đều: Trong quá trình thực hiện thủ thuật, tim có thể đập quá nhanh hoặc quá chậm. Bệnh nhân có thể được điều trị bằng thuốc hoặc gắn máy điều hòa nhịp tim tạm thời.
• Đột quỵ: Trong quá trình nong mạch vành, một mảng xơ vữa có thể bong ra, di chuyển lên não và làm tắc nghẽn dòng máu. Đột quỵ là một biến chứng cực kỳ hiếm gặp của nong mạch vành. (1)

2. Biến chứng sau khi đặt stent

Sau khi được xuất viện về nhà, người bệnh vẫn cần chú ý theo dõi các triệu chứng bất thường, vì khi đã đặt xong, vẫn có nguy cơ gặp một số biến chứng như:

• Nguy cơ tái hẹp động mạch: Mặc dù đặt stent giúp phục hồi lưu lượng máu và giảm triệu chứng ở hơn 90% bệnh nhân mắc bệnh mạch vành, nhưng vẫn có nguy cơ tái phát các triệu chứng trong vòng 6 tháng. Nguyên nhân thường gặp là do động mạch bị tái hẹp hoặc bị tắc nghẽn thêm ở một vị trí khác. (2)
• Nhiễm trùng tại vị trí đặt stent: Một số trường hợp người bệnh có thể bị nhiễm trùng tại vị trí stent đã đặt, gây viêm nhiễm và nguy cơ nhiễm trùng toàn bộ hệ thống tuần hoàn nếu không được can thiệp kịp thời.
• Hình thành cục máu đông: Cục máu đông có thể hình thành trong stent, làm tắc động mạch, gây ra cơn đau tim. Huyết khối trong stent có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như đau tim, đột quỵ.
• Phản ứng với thuốc sử dụng trong đặt stent: Một số bệnh nhân có thể có phản ứng dị ứng với thuốc cản quang được sử dụng để hiển thị các mạch máu bằng tia X. Trong một số ít trường hợp, thuốc cản quang có thể gây tổn thương thận.

3. Thất bại đặt stent

Huyết khối trong stent và tái hẹp trong stent là nguyên nhân chính làm can thiệp mạch vành thất bại và cần thiết phải lặp lại tái thông mạch vành. Lặp lại can thiệp bằng stent trong những trường hợp stent giãn không hết, đặc biệt là những tổn thương có nhiều lớp stent đè lên nhau. (3)

Biện pháp giảm rủi ro cho người đặt stent tim mạch

Cần chăm sóc người bệnh sau khi đặt stent mạch vành một cách khoa học và theo hướng dẫn của bác sĩ:

• Giữ vùng da xung quanh nơi đặt ống thông luôn khô ráo trong ít nhất 24-48 giờ sau thủ thuật.
• Theo dõi khu vực đặt ống thông nếu có bất thường như sưng đau, chảy máu, cần thông báo ngay với bác sĩ để xử trí, tránh để nhiễm trùng.
• Uống thuốc kháng tập kết tiểu cầu theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.
• Vận động nhẹ nhàng, tránh nâng vật nặng bên tay đặt ống thông.
• Thực hiện tái khám định kỳ theo lịch hẹn.

Đặt stent mạch vành khắc phục tình trạng tắc nghẽn trong động mạch, giúp dòng máu lưu thông đến tim được dễ dàng nhưng không điều trị được những nguyên nhân cơ bản gây tắc nghẽn động mạch. Vì vậy, để giảm rủi ro cho người đặt stent mạch vành cùng nhưng nâng cao sức khỏe trái tim, mỗi người nên:

• Ngừng hút thuốc lá và tránh xa cả khói thuốc lá tự động.
• Có chế độ ăn khoa học, ăn ít chất béo bão hòa, ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc…
• Đạt và duy trì cân nặng khỏe mạnh.
• Vận động thể dục đều đặn với các bài tập phù hợp với tình trạng sức khỏe.
• Kiểm soát tốt các bệnh nền ảnh hưởng đến bệnh động mạch vành như: tăng huyết áp, tiểu đường, mỡ máu.
• Giảm căng thẳng, dành thời gian thư giãn và đảm bảo ngủ đủ giấc mỗi ngày.

>> Xem thêm: Người đặt stent mạch vành sống được bao lâu? Thời gian tồn tại stent?

Liên hệ BVĐK Tâm Anh để được tư vấn thêm về rủi ro của đặt stent tim

Được xây dựng theo tiêu chuẩn quốc tế, Trung tâm Can thiệp mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM sở hữu hệ thống máy móc hiện đại như: hệ thống chụp mạch can thiệp số hóa xóa nền (DSA), hệ thống IVUS – siêu âm trong lòng mạch vành, hệ thống FFR/iFFR – đo phân suất lưu lượng mạch vành… 

Song song với việc đầu tư hệ thống máy móc hiện đại, Trung tâm quy tụ đội ngũ chuyên gia là các y bác sĩ có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực can thiệp tim và mạch. Người bệnh sẽ được thăm khám, tư vấn kỹ những lợi ích cũng như rủi ro trong bất cứ một thủ thuật/phẫu thuật nào. Các bác sĩ liên chuyên khoa sẽ cùng hội chẩn để đưa ra phác đồ điều trị “cá thể hóa”, giúp nâng cao hiệu quả chữa trị.

Để đặt lịch khám, tư vấn và điều trị tại Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách hàng có thể liên hệ theo thông tin sau:

Trong hành trình điều trị bệnh mạch vành, đặt stent mạch vành đã mang lại nhiều hy vọng và cơ hội mới cho bệnh nhân. Tuy nhiên, đặt stent tim có nguy hiểm không vẫn là vấn đề cần được chú trọng vì bên cạnh những ưu điểm vượt bậc thì thủ thuật này vẫn có tồn tại một số rủi ro nhất định. Vì vậy, người bệnh nên trao đổi kỹ với bác sĩ để chủ động ngăn ngừa biến chứng khi đặt stent hiệu quả.