#HởEoTửCung – Tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu, chẩn đoán và cách điều trị

Nguy cơ sảy thai và sinh non trước tuần thứ 37 ở thai phụ bị hở eo tử cung cao hơn những thai phụ bình thường. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, dấu hiệu và các phương pháp điều trị sẽ giúp chị em chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe bản thân cũng như đảm bảo thai nhi được phát triển an toàn trong bụng mẹ.

Hở eo tử cung là gì?

Hở eo tử cung là tình trạng cổ tử cung suy yếu và không giữ được thai trong lòng tử cung. Tình trạng này thường diễn ra trong tam cá nguyệt thứ hai. Hở eo cổ tử cung là nguyên nhân phổ biến gây sảy thai liên tiếp và sinh non ở nhiều thai phụ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người mẹ cũng như sự phát triển của thai nhi, thậm chí trong nhiều trường hợp thai nhi có thể tử vong ngay khi sinh ra do phải sinh ra quá sớm trong khi các cơ quan trên cơ thể vẫn chưa phát triển đầy đủ.

Dấu hiệu hở eo tử cung

Dấu hiệu hở eo tử cung thường mờ nhạt và không có những triệu chứng đặc trưng khiến mẹ bầu khó phát hiện. Tuy nhiên, ở một số người, các dấu hiệu của tình trạng này nếu có sẽ bao gồm: (1)

• Cảm giác có áp lực lên vùng chậu.
• Đau lưng hoặc co thắt tử cung nhẹ.
• Đau bụng dữ dội.
• Chảy máu âm đạo.
• Tiết dịch âm đạo bất thường.

Khi thai nhi được 16 tuần tuổi, dấu hiệu eo tử cung bị hở có thể biểu hiện rõ hơn do áp lực trong buồng ối tăng lên, đè vào tử cung khiến cổ tử cung suy yếu và mở dần ra, dẫn đến vỡ ối, gây sảy thai hoặc sinh non. Lúc này, thai phụ cần được đưa vào bệnh viện càng sớm càng tốt để được cấp cứu kịp thời, tránh nguy hiểm đến tính mạng người mẹ.

Nguyên nhân hở eo tử cung

Một vài nghiên cứu đã chỉ ra rằng tình trạng hở eo tử cung có thể xảy ra từ 2 nhóm chính là nguyên nhân bẩm sinh và nhóm các yếu tố nguy cơ, cụ thể:

1. Nguyên nhân bẩm sinh

Một số người phụ nữ từ khi sinh ra đã có cổ tử cung ngắn hoặc có bất thường về hình dạng, chẳng hạn như:

• Không có tử cung: Người mắc dị dạng này sẽ không có tử cung hoặc tử cung rất nhỏ, âm đạo ngắn hoặc không có, có buồng trứng nhưng không có kinh nguyệt khi đến tuổi dậy thì.
• Tử cung hai sừng: Tình trạng này đặc trưng bởi một vết lõm sâu ở phía trên buồng tử cung. Tuy không gây ra khó khăn trong việc thụ thai nhưng phụ nữ có tử cung hai sừng có nguy cơ sảy thai và sinh non cao hơn phụ nữ bình thường.
• Tử cung một sừng: Đây là tình trạng rất hiếm gặp, còn được gọi là tử cung đơn. Điều này có nghĩa là tử cung chỉ có một ống dẫn trứng, kích thước bằng một nửa tử cung bình thường và có hình dạng giống quả chuối. Điều này khiến người phụ nữ tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung, sảy thai muộn.
• Tử cung đôi: Là trường hợp người phụ nữ có hai tử cung riêng lẻ. Mỗi bên có một âm đạo và một cổ tử cung riêng biệt.
• Tử cung có vách ngăn: Vách ngăn này xuất hiện bất thường và chia đôi buồng tử cung thành hai ngăn, gây ảnh hưởng đến đáy tử cung. Đây là dị dạng phổ biến nhất trong các loại dị dạng tử cung bẩm sinh, làm tăng nguy cơ sảy thai ở phụ nữ.

2. Các yếu tố nguy cơ

• Đã từng nạo phá thai.
• Đã từng sảy thai liên tiếp hoặc sinh non.
• Cổ tử cung bị rách trong lần sinh đẻ trước đó. (2)
• Đã từng thực hiện phẫu thuật liên quan đến cắt đoạn cổ tử cung, khoét chóp…
• Bị viêm nhiễm trong quá trình mang thai.

Tuy hở eo tử cung không phải là một tình trạng phổ biến, thế nhưng với chị em đã từng sảy thai liên tiếp hoặc có tiền sử sinh non, cần chủ động thăm khám kỹ hơn ở cả trước và trong giai đoạn mang thai nhằm theo dõi và bảo vệ thai kỳ khỏe mạnh, an toàn hơn.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Khi chị em có một trong những yếu tố nguy cơ ở trên và đang có kế hoạch mang thai, việc thăm khám kỹ và thực hiện kiểm tra chuyên sâu bởi các bác sĩ giỏi chuyên môn cả trước và trong thai kỳ là điều cần thiết. Điều này giúp chị em theo dõi sát sao cũng như có kế hoạch điều trị phù hợp, từ đó đảm bảo thai kỳ diễn ra an toàn, bé sinh ra khỏe mạnh.

Hở eo tử cung bao nhiêu là nguy hiểm?

Mức độ nguy hiểm của hở eo tử cung thường được đánh giá dựa trên độ dài cổ tử cung. Nếu cổ tử cung đo được dưới 25mm, thai phụ đó được xem là có nguy cơ khiến eo tử cung bị hở dẫn đến chuyển dạ sớm. Lúc này, thai phụ sẽ được đề nghị theo dõi chặt chẽ và điều trị sớm để giúp đảm bảo sức khỏe của cả mẹ và bé.

Biến chứng của hở eo tử cung

Một số biến chứng liên quan đến tình trạng cổ tử cung bị hở, bao gồm:

• Sinh non: Khi cổ tử cung mở ra trước khi thai nhi đạt đủ tháng, nguy cơ sinh non sẽ tăng lên. Trẻ sinh non có thể đối mặt với nhiều vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe và chậm phát triển, thậm chí tử vong.
• Sảy thai: Biến chứng này thường xảy ra trong tám cá nguyệt thứ hai do tình trạng này khiến buồng tử cung không thể giữ được thai nhi.
• Vỡ ối non: Vỡ ối sớm có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và sinh non, đòi hỏi sự can thiệp cấp cứu kịp thời.
• Nhiễm trùng tử cung: Khi cổ tử cung bị mở, vi khuẩn sẽ dễ dàng xâm nhập vào tử cung gây nhiễm trùng, từ đó dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng như viêm nội mạc tử cung ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé.

Phương pháp chẩn đoán hở eo tử cung

Trên thực tế, tình trạng hở eo tử cung có thể khó được chẩn đoán phát hiện, đặc biệt với trường hợp người phụ nữ mang thai lần đầu tiên. Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng và tiền sử bệnh lý của người bệnh, đồng thời thai phụ cũng cần cung cấp các thông tin về tiền sử sảy thai, sinh non hoặc đã từng phẫu thuật cổ tử cung trước đó (nếu có).

Sau đó, thai phụ có thể được chỉ định thực hiện một vài kiểm tra giúp chẩn đoán tình trạng này, bao gồm khám vùng chậu và siêu âm qua ngã âm đạo. Việc này cho phép bác sĩ đo được chiều dài và độ mở của cổ tử cung, từ đó chẩn đoán thai phụ có nguy cơ cao bị hở eo tử cung hay không và có kế hoạch điều trị phù hợp nhất.

Cách điều trị hở eo tử cung

Mục tiêu của việc điều trị hở eo tử cung là giúp cổ tử cung đóng lại, duy trì thai kỳ lâu nhất, tránh tình trạng vỡ ối và sinh non. Các chuyên gia sẽ cân nhắc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp dựa trên tình trạng, tiền sử bệnh lý và các thủ thuật ở tử cung mà thai phụ đã từng thực hiện. (3)

1. Khâu cổ tử cung

Nếu thai phụ có nguy cơ chuyển dạ sớm và cổ tử cung yếu, phương pháp điều trị phổ biến nhất là khâu eo tử cung. Đây là một thủ thuật dùng mũi khâu đặt xung quanh cổ tử cung giúp giữ cho cổ tử cung được đóng kín, giảm nguy cơ sinh non.

Trong trường hợp hở tử cung khi mang thai đôi hoặc đa thai, phương pháp khâu cổ tử cung sẽ không được chỉ định vì phương pháp này chưa được chứng minh là có hiệu quả trong những trường hợp này.

2. Bổ sung progesterone

Thai phụ có thể được bác sĩ kê đơn progesterone giúp ngăn ngừa các cơn co thắt và đảm bảo thai kỳ tiếp tục phát triển đến khi đủ tháng để sinh nở. Thuốc này sẽ được cung cấp dưới dạng viên thuốc nhỏ đặt vào âm đạo hoặc hậu môn người bệnh.

3. Theo dõi thai kỳ bằng siêu âm

Những trường hợp thai phụ có nhiều yếu tố nguy cơ gây hở cổ tử cung, bác sĩ sẽ yêu cầu thai phụ thăm khám thai kỳ thường xuyên hơn để siêu âm theo dõi chiều dài cổ tử cung cho đến khoảng tuần thứ 24 của thai kỳ.

Khi ghi nhận những thay đổi tiêu cực về chiều dài cổ tử cung, bác sĩ sẽ có chỉ định thực hiện biện pháp khâu vòng cổ tử cung trước tuần thứ 16 của thai kỳ. Khi đến tuần thứ 38, bác sĩ sẽ tiến hành tháo chỉ khâu để thai phụ có thể sinh nở bình thường. Tuy nhiên, khi chuyển dạ sinh sớm khó tránh được, bác sĩ sẽ sớm cắt chỉ khâu lúc này để tránh rách đứt cổ tử cung do chỉ khâu. Việc cắt chỉ khâu kịp thời giúp giảm nguy cơ biến chứng cho cả mẹ và thai nhi, đồng thời tạo điều kiện cho quá trình sinh nở diễn ra an toàn hơn.

Biện pháp phòng ngừa hở eo cổ tử cung

Thực tế hiện nay không có biện pháp nào có thể hoàn toàn ngăn ngừa tình trạng hở eo cổ tử cung (4). Tuy nhiên, chị em có thể thực hiện một vài khuyến cáo từ chuyên gia để thúc đẩy thai kỳ khỏe mạnh và hạn chế các nguy cơ có thể gây ra tình trạng này.

• Sử dụng biện pháp tránh thai khi chưa có ý định có con để tránh việc nạo phá thai.
• Thường xuyên theo dõi siêu âm thai kỳ để kịp thời phát hiện và có biện pháp điều trị phù hợp.
• Duy trì cân nặng hợp lý.
• Có chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung axit folic, canxi, sắt và các dưỡng chất khác tốt cho thai kỳ.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào.
• Tránh xa thuốc lá và hạn chế dùng rượu bia, chất kích thích.
• Kiêng quan hệ nếu thai phụ đang được điều trị hở eo cổ tử cung.

Để đặt lịch hẹn thăm khám và tư vấn với các chuyên gia – bác sĩ hàng đầu tại Trung tâm Sản Phụ khoa, BVĐK Tâm Anh về tình trạng hở eo tử cung, chị em có thể liên hệ đến:

Hy vọng những thông tin từ bài viết đã giúp chị em hiểu rõ hơn về tình trạng hở eo tử cung cũng như những yếu tố nguy cơ làm tăng tỷ lệ mắc phải tình trạng này. Nếu còn bất kỳ thắc mắc hoặc băn khoăn nào về tình trạng hở eo cổ tử cung, chị em đừng ngần ngại liên hệ đến Hotline BVĐK Tâm Anh để được các chuyên gia, bác sĩ giỏi hỗ trợ.