Khó Nuốt: Dấu Hiệu Nguy Hiểm Bạn Không Nên Bỏ Qua!
Nuốt nghẹn, hay còn gọi là khó nuốt, không phải là một bệnh lý riêng biệt, nhưng lại là một dấu hiệu cảnh báo tiềm ẩn nhiều vấn đề nghiêm trọng về đường tiêu hóa. Nếu bạn thường xuyên gặp phải tình trạng này, đặc biệt là nếu triệu chứng ngày càng nặng hơn, hãy lập tức đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đừng chủ quan, vì sự chậm trễ có thể dẫn đến những hậu quả khôn lường.
Nguyên nhân gây khó nuốt:
Khó nuốt có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Rối loạn chức năng thực quản: Ví dụ như chứng achalasie (suy yếu cơ thắt thực quản dưới), viêm thực quản, giãn thực quản.
- Bệnh lý thần kinh: Một số bệnh lý thần kinh như đột quỵ, bệnh Parkinson, xơ cứng teo cơ bên amyotrophic lateral sclerosis (ALS) có thể gây khó nuốt.
- Bệnh lý cơ xương: Các vấn đề về xương khớp vùng cổ, hàm có thể ảnh hưởng đến quá trình nuốt.
- Vấn đề về răng miệng: Răng giả không vừa vặn, sâu răng, viêm lợi…
- Uống thuốc: Một số loại thuốc có thể gây ra tác dụng phụ là khó nuốt.
- Vật lạ mắc trong thực quản: Thức ăn, đồ chơi nhỏ…
- Ung thư thực quản hoặc các loại ung thư khác ở vùng đầu, cổ: Đây là một trong những nguyên nhân nghiêm trọng nhất, cần được phát hiện và điều trị sớm.
- Nhiễm trùng: Viêm họng, viêm amidan…
Triệu chứng của khó nuốt:
Triệu chứng của khó nuốt có thể đa dạng, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Một số dấu hiệu thường gặp bao gồm:
- Cảm giác thức ăn bị mắc lại ở cổ họng.
- Đau khi nuốt.
- Khó nuốt cả chất lỏng và thức ăn đặc.
- Khó nuốt tăng dần theo thời gian.
- Sụt cân không rõ nguyên nhân.
- Ho khan dai dẳng.
- Nôn mửa.
Cách phòng ngừa khó nuốt:
Mặc dù không phải lúc nào cũng có thể phòng ngừa hoàn toàn khó nuốt, nhưng bạn có thể giảm thiểu nguy cơ bằng cách:
- Ăn chậm nhai kỹ: Tránh ăn quá nhanh và nuốt không kỹ.
- Uống nhiều nước: Giúp thức ăn dễ dàng di chuyển xuống dạ dày.
- Tránh uống rượu bia và hút thuốc lá: Những thói quen này có thể gây hại cho thực quản.
- Duy trì vệ sinh răng miệng tốt: Chăm sóc răng miệng sạch sẽ giúp ngăn ngừa nhiễm trùng.
- Điều trị các bệnh lý nền: Kiểm soát tốt các bệnh lý như tiểu đường, cao huyết áp…
- Khám sức khỏe định kỳ: Phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Nếu bạn gặp phải các triệu chứng khó nuốt, đặc biệt là nếu chúng diễn ra thường xuyên, dai dẳng hoặc ngày càng nặng hơn, hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức. Đừng tự điều trị tại nhà.
#khónuốt #dấuhiệunguyhiểm #sức khỏetiêuhoá #đườngtiêuhoá #khámchữa #phòngngừa #bệnhthựcquản #sứckhỏe #y tế
Nuốt nghẹn không phải là bệnh lý nhưng được xem là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nguy hiểm về đường tiêu hóa. Nếu triệu chứng này lặp đi lặp lại nhiều lần, có xu hướng tăng dần, người bệnh nên nhanh chóng đến gặp bác sỹ để được thăm khám cẩn thận, phát hiện và có biện pháp can thiệp kịp thời.
Nuốt nghẹn là gì?
Nuốt nghẹn (khó nuốt) là tình trạng người bệnh mất nhiều thời gian, nỗ lực nhiều để đẩy thức ăn hay nước từ miệng xuống tới dạ dày. Tình trạng này có thể gây đau đớn, thậm chí, một số người bệnh không thể nuốt được. Tình trạng nuốt nghẹn, đặc biệt là nuốt nghẹn dai dẳng, có thể là triệu chứng của một bệnh lý nghiêm trọng, cần có biện pháp xử trí sớm.
Nuốt nghẹn xảy ra ở bộ phận nào?
Khi ăn, thức ăn di chuyển từ miệng qua họng, xuống thực quản rồi tới dạ dày. Trước tiên, thức ăn sẽ được nhai, nghiền nát trong miệng rồi được đẩy ra sau họng. Tại đây, thức ăn kích thích những thụ thể cảm nhận, tạo ra phản xạ nuốt để đẩy thức ăn qua họng đến thực quản.
Tại đây, nhờ sự co bóp của cơ thực quản, thức ăn được đẩy xuống dạ dày. Ở người bình thường, quá trình này thường diễn ra suôn sẻ. Tuy nhiên, vì một lý do nào đó, thức ăn bị đọng lại tạm thời hay tắc nghẽn trên đường vận chuyển xuống dạ dày và gây ra tình trạng nuốt nghẹn.
Triệu chứng nuốt nghẹn
Những dấu hiệu liên quan tới chứng nuốt nghẹn có thể gồm:
Bị đau khi nuốt, không thể nuốt được
Cảm thấy thức ăn bị kẹt lại tại cổ họng hoặc ở ngực
Chảy nước dãi
Khàn tiếng
Nôn trớ
Ợ chua, thức ăn hay axit dạ dày trào ngược vào thực quản
Ho khan
Nguyên nhân nuốt nghẹn
Nuốt là hành động phức tạp, liên quan tới nhiều cơ, dây thần kinh. Bất cứ tình trạng nào gây suy yếu hay tổn thương các cơ, dây thần kinh được dùng để nuốt hoặc dẫn tới hẹp phần hầu họng, thực quản đều có khả năng gây ra chứng nuốt nghẹn. Nuốt nghẹn gồm nuốt nghẹn thực quản và nuốt nghẹn vùng hầu họng.
1. Nuốt nghẹn thực quản
Chứng nuốt nghẹn thực quản đề cập tới cảm giác thức ăn bị mắc kẹt tại cổ họng hoặc tại ngực sau khi nuốt. Nguyên nhân có thể là do:
Co thắt tâm vị, cơ vòng thực quản dưới không dãn ra khi nuốt
Co thắt thực quản lan tỏa
Chít hẹp thực quản do có khối u hay mô sẹo, dị vật như thức ăn hoặc răng giả
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
Viêm thực quản tăng bạch cầu ái toan
Xơ cứng bì
- Nuốt nghẹn vùng hầu họng
Nuốt nghẹn vùng hầu họng thường liên quan tới tai mũi họng. Tình trạng này xảy ra khi cơ vùng họng bị suy yếu, khiến thức ăn khó di chuyển từ miệng vào cổ họng, thực quản khi bắt đầu nuốt. Nguyên nhân thường gặp gây nuốt nghẹn vùng hầu họng gồm:
Rối loạn thần kinh thực vật (bệnh đa xơ cứng, loạn dưỡng cơ, Parkinson)
Tổn thương thần kinh đột ngột như đột quỵ hoặc chấn thương não hoặc tủy sống
Bệnh túi thừa Zenker
Một số bệnh ung thư và các phương pháp điều trị ung thư cũng có thể gây ra chứng khó nuốt
- Các nguyên nhân khác
3.1 Ung thư thực quản
Loại ung thư gây nuốt nghẹn thường gặp là ung thư thực quản. Bệnh có tiên lượng nghèo nàn nhất do ở giai đoạn sớm không gây ra triệu chứng. Khi phát hiện trên lâm sàng, u thường đã trong giai đoạn tiến triển. Do đó, khi xuât hiện triệu chứng nuốt nghẹn, bệnh có thể đã diễn tiến qua giai đoạn muộn. (1)
Ung thư thực quản xảy ra khi những tế bào lòng thực quản có sự biến đổi (đột biến) trong ADN của nó. Tình trạng đột biến này khiến tế bào phát triển và phân chia không kiểm soát. Những tế bào bất thường tích lũy thành một khối u tại thực quản, có thể phát triển và xâm nhập những cấu trúc lân cận, lan truyền tới những bộ phận khác trong cơ thể.
Loại ung thư gây triệu chứng nuốt nghẹn phổ biến là ung thư thực quản
3.2 Lão hóa
Lão hóa là một trong các yếu tố nguy cơ gây ra chứng nuốt nghẹn. Người cao tuổi có nguy cơ bị nuốt nghẹn cao hơn là do quá trình lão hóa tự nhiên, sự hao mòn trên thực quản và một số bệnh lý nhất định.
Nuốt nghẹn không phải là dấu hiệu bình thường của quá trình lão hóa. Ngoài ra, tình trạng này còn liên quan tới một số vấn đề sức khỏe, cụ thể như rối loạn thần kinh.
Chẩn đoán khi bị nuốt nghẹn
Để xác định nguyên nhân gây nuốt nghẹn, bác sĩ thường thăm khám lâm sàng, hỏi một số vấn đề về tình trạng bệnh như tần suất nuốt nghẹn, những triệu chứng kèm theo, tiền sử bệnh tiêu hóa trước đó, những loại thuốc điều trị đang dùng.
Bên cạnh đó, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh thực hiện thêm các phương pháp cận lâm sàng gồm:
Xét nghiệm máu: Xét nghiệm chức năng gan, phân tích tế bào máu ngoại vi và điện giải đồ.
Kiểm tra trở kháng và pH: Phương pháp này giúp xác định bệnh trào ngược axit dạ dày – thực quản.
Nội soi ống tiêu hóa: Phương pháp giúp chẩn đoán những bệnh lý tiêu hóa
Chụp X-quang ngực – cổ: Phương pháp này giúp phát hiện vị trí dị vật trong đường hô hấp, tiêu hoá
Chụp cắt lớp hoặc chụp cộng hưởng từ: Các phương pháp này giúp chẩn đoán ung thư, phát hiện khối u, tình trạng di căn và mức độ phát triển của khối u.
Điều trị nuốt nghẹn
Phương pháp điều trị triệu chứng nuốt nghẹn thường tùy thuộc nguyên nhân và vị trí tổn thương gây nuốt nghẹn ở người bệnh. Một số phương pháp điều trị thường được chỉ định gồm: (2)
1. Do hóc dị vật
Đối với các trường hợp nuốt nghẹn do hóc dị vật, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện nội soi phế quản hoặc đặt nội khí quản nhằm loại bỏ dị vật.
2. Do bệnh lý
Nếu nguyên nhân nuốt nghẹn do các bệnh lý ở thực quản, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện một số phương pháp như:
Thuốc điều trị nuốt nghẹn: Dùng các loại thuốc điều trị như thuốc kháng axit dạ dày, thuốc ức chế axit dạ dày, thuốc ức chế bơm proton (PPI) để điều trị nuốt nghẹn do trào ngược dạ dày – thực quản (GERD) gây ra.
Thuốc giãn cơ trơn: Thuốc được chỉ định với các trường hợp bị co thắt thực quản. Đặc biệt, người bệnh chỉ nên dùng những thuốc đặc trị khi có chỉ định từ bác sĩ.
Nong thực quản: Đối với trường hợp bị co thắt thực quản, hẹp thực quản hay rối loạn nhu động ruột, bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định thực hiện nong thực quản.
Phẫu thuật cắt bỏ, hóa trị, xạ trị, điều trị giảm nhẹ hay chăm sóc trong những trường hợp bị ung thư thực quản.
Phẫu thuật thực quản ở người bệnh phát hiện khối u thực quản, u vùng thắt lưng hay túi thừa thực quản.
Phòng ngừa nuốt nghẹn như thế nào?
Hiện không có biện pháp nào ngăn chặn chứng nuốt nghẹn. Để giảm thiểu nguy cơ bị nuốt nghẹn, cần thay đổi cách ăn uống như ăn chậm nhai kỹ và nuốt từ từ. Ngoài ra, bạn cần lưu ý:
Nên cắt nhỏ các loại thức ăn có tính dai, nhầy, trơn trước khi dùng bữa
Khi ăn, cần giữ tinh thần thoải mái, tránh bức xúc và tức giận
Nếu tình trạng nuốt nghẹn tái phát nhiều lần, tần suất tăng dần, người bệnh nên nhanh chóng đến gặp bác sĩ để được thăm khám cẩn thận, chẩn đoán và có hướng xử trí kịp thời. Nếu nghi ngờ có tổn thương ở thực quản, bác sĩ sẽ tiến hành soi thực quản, bấm sinh thiết tổ chức u sùi làm giải phẫu bệnh nhằm chẩn đoán xác định.
Nếu nghi ngờ có tổn thương ở ngoài thực quản, người bệnh có thể được chỉ định thực hiện chụp X-quang, chụp CT scan, MRI hoặc soi khí phế quản và một số xét nghiệm cần thiết khác. Hướng điều trị sẽ được bác sĩ quyết định sau khi có kết quả chẩn đoán.
Các thắc mắc về nuốt nghẹn
1. Nuốt nghẹn là bệnh gì?
Nuốt nghẹn thường do các bệnh lý tại vùng thực quản hay các bệnh lý tại vùng hầu họng hay do sự chèn ép vào thực quản gây ra. Các bệnh lý thường gây nuốt nghẹn như trào ngược dạ dày – thực quản, hẹp thực quản, u thực quản, co thắt tâm vị, tắc nghẽn thực quản, viêm thực quản, ung thư thực quản, đa xơ cứng (multiple sclerosis), túi thừa thực quản… Nếu triệu chứng này thường xuyên xảy ra, gây khó chịu trong sinh hoạt hằng ngày, người bệnh nên đi khám sớm để xác định nguyên nhân, có hướng can thiệp sớm.
2. Nuốt nghẹn là dấu hiệu bệnh ung thư thực quản phải không?
Nuốt nghẹn là một trong những dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư thực quản. Người bệnh gặp nhiều khó khăn khi nuốt thức ăn, luôn cảm thấy vướng trong thực quản. Ban đầu, người bệnh có thể bị nghẹn bởi những thức ăn dạng đặc như thịt, cá. Lâu dần, cảm giác nghẹn xảy ra ngay cả khi dùng các loại thức ăn dạng lỏng như canh, súp, cháo. Một số trường hợp thậm chí không uống được nước và sữa. Nếu biểu hiện nuốt nghẹn xuất hiện dày đặc, ung thư thực quản đã có thể ở giai đoạn muộn.
3. Nuốt nghẹn có nguy hiểm không?
Khi không có biện pháp can thiệp sớm, nuốt nghẹn có thể gây suy dinh dưỡng, sụt cân, mất nước do cơ thể không thể hấp thụ đủ chất. Người bệnh nuốt nghẹn cũng dễ mắc viêm phổi do thức ăn hoặc chất lỏng đi vào đường thở, mang theo vi khuẩn vào phổi. Đôi khi, thức ăn mắc kẹt có thể chặn đường thở. Người bệnh cần được cấp cứu để tránh nguy cơ tử vong.
4. Bị nuốt nghẹn đi khám ở đâu?
Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa (BVĐK Tâm Anh TP.HCM) và Khoa Tiêu hóa – Gan mật – Tụy (BVĐK Tâm Anh Hà Nội) là những trung tâm y tế chuyên khoa Tiêu hóa uy tín, cung cấp dịch vụ thăm khám và điều trị cao cấp, hiệu quả cho các bệnh nhân mắc các vấn đề liên quan đến đường tiêu hóa từ nhẹ đến nặng. Hệ thống BVĐK Tâm Anh quy tụ đội ngũ bác sĩ Nội khoa – Ngoại khoa – Nội soi tiêu hóa chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm, bên cạnh đó là sự hỗ trợ của hệ thống thiết bị y tế hiện đại, nhập khẩu từ nước ngoài, phục vụ tối đa nhu cầu thăm khám và điều trị của khách hàng.
Để đặt lịch thăm khám và điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa với các chuyên gia bác sĩ về Tiêu hóa của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, xin vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tình trạng nuốt nghẹn gây ra nhiều phiền toái trong cuộc sống và sinh hoạt của người bệnh. Đồng thời, đây còn là dấu hiệu cảnh báo của nhiều bệnh lý nguy hiểm. Do đó, khi xuất hiện triệu chứng nuốt nghẹn, người bệnh nên nhanh chóng thăm khám với bác sĩ chuyên khoa tại những cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh, từ đó có phương pháp điều trị phù hợp, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Viết lại tiêu đề bằng tiếng Việt kích thích người đọc Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa Viết lại bằng tiếng Việt các hashtag kích thích người đọc Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa
Khám phá thêm từ Tình yêu và kiến thức
Đăng ký để nhận các bài đăng mới nhất được gửi đến email của bạn.