Mụn nhọt – Sự thật về việc lây và cách phòng ngừa điều trị #MunNhotCoLayKhong #PhongNguaMuiNhonNhuTheNao #DieuTriMunNhotNhuTheNao

Mụn nhọt (nhọt) là tình trạng viêm cấp tính gây hoại tử nang lông và các tế bào xung quanh, nguyên nhân chủ yếu do vi khuẩn. Vì có liên quan đến vi khuẩn, nên nhiều người thắc mắc, không biết mụn nhọt có lây không? Phòng ngừa và điều trị tình trạng này như thế nào? Bài viết này sẽ giải đáp thắc mắc thông qua những chia sẻ của thạc sĩ, bác sĩ nội trú Trần Nguyễn Anh Thư, khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, BVĐK Tâm Anh TP.HCM.

Mụn nhọt có lây không?

Mụn nhọt có thể lây từ người sang người. Nhọt lây thông qua tiếp xúc trực tiếp với dịch, mủ từ mụn hoặc vùng da bị tổn thương. Các con đường lây truyền mụn nhọt chủ yếu qua:

1. Lây trực tiếp

• Tiếp xúc da kề da: cách lây lan mụn nhọt phổ biến nhất là thông qua tiếp xúc trực tiếp với da của người bị nhiễm bệnh. Điều này có thể xảy ra khi ai đó chạm vào nhọt hoặc tiếp xúc với mủ hoặc dịch tiết ra từ mụn nhọt.
• Quan hệ tình dục không an toàn: với người bị mụn nhọt ở vùng sinh dục.

2. Lây gián tiếp

• Đồ vật bị ô nhiễm: vi khuẩn có thể lây lan qua các đồ vật bị ô nhiễm, như: khăn tắm, chăn, ga trải giường,… dùng chung khăn tắm có thể truyền vi khuẩn từ người bị nhiễm bệnh sang người khác.
• Mặc chung quần áo: vi khuẩn gây nhọt có thể lây lan thông qua quần áo bị dính dịch tiết hoặc mủ từ nhọt.
• Dùng chung dao cạo: có thể truyền vi khuẩn từ da người bệnh sang da người khác.

Nguyên nhân thường gặp dẫn đến bị mụn nhọt

Nguyên nhân thường gặp dẫn đến bị mụn nhọt là do vi khuẩn tụ cầu Staphylococcus aureus gây ra. Đây là 1 loại vi khuẩn thường thấy trên da và bên trong mũi. Nhọt đôi khi phát triển ở những vị trí da bị trầy xước do vết thương nhỏ hoặc vết côn trùng cắn, tạo điều kiện cho vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và phát triển. Lỗ chân lông bị tắc nghẽn, tích tụ bã nhờn cũng là nguyên nhân gây mụn nhọt, vì chúng tạo điều kiện cho vi khuẩn tụ cầu phát triển. (1)

Bên cạnh nguyên nhân chính do vi khuẩn, một số yếu tố làm tăng nguy cơ bị mụn nhọt bao gồm: (2)

• Tiếp xúc gần gũi với người bị nhiễm tụ cầu khuẩn.
• Có nhiều khả năng bị nhiễm trùng hơn nếu sống chung với người bị nhọt.
• Bệnh đái tháo đường.
• Các tình trạng da khác làm hỏng hàng rào bảo vệ da như mụn trứng cá và bệnh chàm, khiến 1 người dễ bị mụn nhọt hơn.
• Hệ thống miễn dịch bị suy yếu vì bất kỳ lý do gì, người bệnh sẽ dễ bị mụn nhọt hơn.
• Lạm dụng các loại thuốc điều trị có chứa steroids.
• Bệnh béo phì hoặc suy dinh dưỡng.

Khi nào cần đến gặp bác sĩ xử lý tình trạng mụn nhọt?

Đến gặp bác sĩ xử lý tình trạng mụn nhọt khi: (3)

• Mụn nhọt không biến mất sau 2 tuần.
• Sốt.
• Nổi hạch.
• Nốt nhọt trên mặt hoặc cột sống.
• Đau dữ dội.
• Nhiều nốt nhọt cùng lúc.
• Mụn nhọt liên tục tái phát.

Trong một số trường hợp, mụn nhọt có thể không cần điều trị. Tuy nhiên, người bệnh không được chủ quan với các triệu chứng vừa kể trên, đó có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng.

Xem thêm: Mụn nhọt có nên nặn không?

Điều trị mụn nhọt như thế nào cho hiệu quả?

Điều trị mụn nhỏ hiệu quả là điều trị đúng thời điểm và chăm sóc đúng cách vùng da có nhọt. Điều trị mụn nhọt không phải lúc nào cũng cần thiết, hầu hết các trường hợp mụn nhọt có thể tự khỏi mà không cần điều trị. Thông thường đối với những mụn nhọt có kích thước nhỏ mất khoảng 7 – 10 ngày để nhọt lành hẳn. Nhọt có kích thước lớn hoặc tái phát cần được chăm sóc y tế và điều trị y tế. (4)

1. Điều trị tại nhà

Dưới đây là một số phương pháp vệ sinh nhọt nhỏ tại nhà:

• Tránh bóp nhọt hoặc cố gắng tự nặn mụn nhọt. Làm như vậy có thể khiến nhiễm trùng lây lan hoặc có thể gây nhiễm trùng thứ cấp cho mụn nhọt.
• Sau khi mụn nhọt vỡ ra 1 cách tự nhiên, nên rửa bằng nước muối sinh lý và che vết thương lại bằng băng hoặc gạc y tế sạch. Điều này sẽ giúp ngăn ngừa nhiễm trùng lây lan sang những nơi khác.
• Rửa tay thật sạch sau khi chăm sóc vết nhọt, giúp ngăn ngừa nhiễm trùng lây lan.

2. Điều trị mụn nhọt chuẩn y khoa

Nếu mụn nhọt có kích thước lớn hoặc có nhiều hơn 1 mụn nhọt, người bệnh cần được can thiệp điều trị và chăm sóc da đúng cách. Chỉ có bác sĩ chuyên khoa mới có thể dẫn lưu mụn nhọt cách an toàn. Đôi khi nhọt lớn trở nên mềm và không tự vỡ. Khi này, bác sĩ cần giải quyết vấn đề này bằng cách cẩn thận dẫn lưu nhọt và kê đơn thuốc kháng sinh để điều trị nhiễm trùng. Vì chúng có nguy cơ cao bị biến chứng như sẹo hoặc nhiễm trùng huyết.

• Rạch nhọt và dẫn lưu: bác sĩ có thể cần phải rạch nhọt để tháo mủ và đặt dẫn lưu. Những tình trạng nhiễm trùng sâu không thể thoát ra hoàn toàn có thể được băng lại bằng gạc vô trùng để giúp thấm và loại bỏ thêm mủ.
• Thuốc kháng sinh: bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh để điều trị nhiễm trùng.

Chăm sóc và phòng ngừa mụn nhọt như thế nào?

Chăm sóc và phòng ngừa mụn nhọt với các thao tác đơn giản sau:

1. Chăm sóc mụn nhọt trong quá trình điều trị

Cách bước chăm sóc mụn nhọt trong quá trình điều trị có thể giúp vết nhiễm trùng lành nhanh hơn và ngăn ngừa lây lan:

• Không tự nặn hoặc chích mụn nhọt. Điều này có thể lây lan nhiễm trùng.
• Ngăn ngừa nhiễm trùng bằng cách rửa tay thật kỹ sau khi điều trị mụn nhọt.
• Ngoài ra, hãy giặt quần áo, khăn tắm hoặc ga giường đã chạm vào vùng bị nhiễm trùng, đặc biệt nếu bị nhiễm trùng tái phát.

2. Cách phòng ngừa mụn nhọt trên da

Không phải lúc nào cũng có thể phòng ngừa mụn nhọt xuất hiện. Nhưng người bệnh có thể ngăn ngừa nhọt lan sang các bộ phận khác trên cơ thể và sang người khác, bằng một số cách sau đây:

• Luôn luôn che vết thương bằng băng sạch khi tiếp xúc với người khác hoặc khi ở môi trường khói bụi, đông người.
• Bất cứ khi nào tiếp xúc với vết thương do mụn nhọt, vì bất kỳ lý do gì, hãy rửa vùng da tiếp xúc thật kỹ bằng xà phòng và nước.
• Người bệnh cần làm sạch vết thương thường xuyên.
• Việc giặt và giữ quần áo, khăn trải giường sạch sẽ cũng có thể giúp ngăn ngừa sự lây lan của bệnh nhiễm trùng:
  • Giặt quần áo và ga giường bằng nước nóng.
  • Khi sấy, hãy đảm bảo đặt máy sấy ở nhiệt độ cao.
  • Thường xuyên vệ sinh và khử trùng tất cả các bề mặt mà người bệnh có thể chạm vào. Bao gồm tay nắm cửa, bệ ngồi bồn cầu, bồn tắm và các bề mặt thường dùng trong nhà.
  • Tránh dùng chung các vật dụng tiếp xúc với da của người bệnh, như dao cạo râu và khăn tắm.

Xem thêm: Mụn nhọt tái phát nhiều lần vì sao?

Như vậy, bài viết đã giải đáp được thắc mắc mụn nhọt có lây không? Phòng ngừa và điều trị mụn nhọt như thế nào? Những mụn nhọt nhỏ có thể không cần điều trị, không gây ra vấn đề gì nghiêm trọng đối với sức khỏe. Tuy nhiên, khi chúng phát triển với kích thước lớn hơn và xuất hiện số lượng nhiều hơn, đặc biệt ở người bệnh suy giảm miễn dịch, người mắc bệnh tự miễn, phải cần can thiệp y tế và điều trị kịp thời, tránh gây biến chứng nguy hiểm.