Những lợi ích của việc chỉ định vị trí và quy trình tiến hành: Hấp dẫn người đọc #Ưu_điểm_được_khám_phá #Định_vị_vị_trí_của_bạn #Quy_trình_tiến_hành_được_phân_rõ

Tiêm khớp vai là thủ thuật đơn giản, hiệu quả trong điều trị các bệnh lý khớp vai. Tuy nhiên, thủ thuật này chỉ hiệu quả khi được thực hiện bởi đội ngũ y tế đúng chuyên ngành.

Tiêm khớp vai là gì?

Tiêm khớp vai (intra-articular shoulder injection) là một thủ thuật xâm lấn tối thiểu để cải thiện cơn đau và khả năng vận động cho khớp vai. Bác sĩ sẽ dùng một chiếc kim nhỏ đưa thuốc vào ổ khớp theo hai đường (đường phía trước và đường phía sau). Phương pháp tiêm nội khớp này được thực hiện có hoặc không có sự trợ giúp của siêu âm. Corticosteroid và axit hyaluronic là những loại thuốc tiêm được sử dụng phổ biến để giảm đau vai và viêm hoặc cải thiện khả năng bôi trơn trong khớp.

Cấu tạo vai rất đặc biệt. Cấu trúc xương và toàn bộ phần thân trên của cơ thể được kết nối với nhau bằng một khớp là khớp ức đòn. Ngoài ra, toàn bộ cấu trúc vai gồm xương bả vai, xương đòn, xương cánh tay được hỗ trợ bởi những mô mềm như cơ, gân, dây chằng. Điều này cho phép cánh tay có thể dễ dàng vận động trong phạm vi rộng. Tuy nhiên, đây cũng chính là một trong các yếu tố khiến vùng vai dễ bị tổn thương. (1)

Khớp vai được cấu tạo bởi 3 xương gồm xương đòn, xương bả vai và xương cánh tay. Những xương này khi kết nối lại tạo thành những khớp cùng – đòn và khớp ổ chảo – cánh tay. Các khớp được giữ lại bằng bao khớp và các dây chằng.

Bao bọc ngoài khung xương này là cơ tam giác (cơ delta) cùng 4 gân cơ chóp xoay. Một túi hoạt dịch nằm giữa mỏm cùng xương bả vai và gân cơ chóp xoay giúp gân cơ không cọ xát vào xương khi vận động. Nhờ đó, khớp vai có thể vận động linh hoạt khi khung xương vững chắc, gân cơ khỏe mạnh và khớp phải trơn tru.

Ưu điểm so với các phương pháp khác

So với các phương pháp nội khoa khác, tiêm nội khớp vai sở hữu các ưu điểm vượt trội như:

• Thuốc được đưa trực tiếp vào khớp sẽ phát huy tối đa công dụng ở vùng khớp tổn thương.
• Khi tiêm nội khớp vai, bác sĩ có thể hút bớt dịch viêm, tiêm thuốc kháng viêm giúp cải thiện tình trạng sưng, nóng và giảm đau nhanh chóng. Ngoài ra, bác sĩ còn có thể đưa một số sản phẩm giúp “dưỡng” sụn vào khớp như chất nhờn (axit hyaluronic), huyết tương giàu tiểu cầu, tiêm collagen vào khớp…

Biến chứng có thể gặp phải

• Biến chứng hiếm gặp: Tai biến do người bệnh quá hoảng sợ  – biểu hiện kích thích hệ phó giao cảm: Người bệnh choáng váng, đổ mồ hôi, ho khan, tức ngực khó thở, rối loạn cơ tròn… Cách xử trí: Đặt người bệnh nằm xuống với đầu nằm thấp, giơ cao chân, theo dõi mạch, huyết áp để xử trí gấp khi cần thiết.
• Đau tăng sau khi tiêm trong 12 – 24 giờ: Do phản ứng viêm màng hoạt dịch với corticoid. Tình trạng này thường thuyên giảm sau 1 ngày, không cần can thiệp, có thể xử trí bằng chườm lạnh, bổ sung giảm đau.
• Nhiễm khuẩn khớp, phần mềm xung quanh khớp do thủ thuật tiêm (viêm mủ): Người bệnh sẽ bị sốt, sưng đau tại chỗ, tràn dịch. Cách xử lý: Hút dịch khớp, làm xét nghiệm và điều trị kháng sinh.

Chỉ định tiêm khớp vai khi nào?

Chống chỉ định trong trường hợp nào? 

• Viêm khớp nhiễm khuẩn (viêm khớp mủ, lao khớp).
• Khối u xương lành tính và ác tính.
• Tổn thương khớp do bệnh lý thần kinh.
• Bệnh về máu như rối loạn đông máu…
• Nhiễm khuẩn ngoài da vùng tiêm khớp.

Người bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp (cần kiểm soát tốt trước và sau khi tiến hành thủ thuật), bệnh máu, nhiễm nấm, suy giảm miễn dịch HIV cần thận trọng trước khi tiêm khớp.

Quy trình tiêm khớp vai 

1. Tiêm khớp vai đường phía trước

Chuẩn bị

• Phòng thủ thuật vô trùng.
• Hộp thuốc chống sốc theo quy định.
• Hộp dụng cụ vô trùng (kẹp có mấu, xăng có lỗ, bông băng gạc…)
• Kim tiêm 25G – 5/10mm.
• Bơm tiêm nhựa 3 – 5ml (loại sử dụng 1 lần).
• Bông cồn 70°, dung dịch Betadin hay cồn iốt, băng dính y tế.
• Thuốc: Hydrocortison acetat (nồng độ 1ml = 25mg), depo-medrol (methyl prednisolon acetat, nồng độ 1ml = 40mg) hay diprospan (1ml = 5mg betamethasone dipropionate + 2mg betamethasone sodium phosphate).

Tiến hành

Trước khi tiến hành tiêm khớp, người bệnh sẽ được kiểm tra chẩn đoán xác định và các chỉ định, chống chỉ định. Bác sĩ trao đổi rõ ràng với người bệnh về mục đích, tai biến của thủ thuật. Sau đó, người bệnh được yêu cầu ký giấy cam đoan làm thủ thuật. Quy trình tiêm thuốc vào khớp vai bắt đầu:

• Người bệnh ngồi với vai hơi xoay vào trong. Bác sĩ sờ xác định mỏm quạ rồi lần ra phía ngoài nhằm xác định rãnh khe khớp.
• Sau khi sát trùng vị trí tiêm, tiến hành dùng kim 25 gauge để xuyên qua khe khớp ở phía dưới ngoài mỏm quạ. Nhẹ nhàng đưa kim tiêm vào khe khớp, xuyên qua bao khớp để tới khoang hoạt dịch. Lưu ý không hướng kim tiêm vào phía trong vì có thể gây tổn thương những cấu trúc mạch thần kinh trong nách.
• Kéo nhẹ pittong ra nếu không có máu hay hút được dịch không viêm (trong và nhớt) thì tiêm thuốc vào khớp.
• Băng chỗ tiêm.

Theo dõi biến chứng và chăm sóc sau mổ

• Hướng dẫn người bệnh vận động thụ động khớp tiêm 3 lần.
• Giữ khô vị trí tiêm trong 24 giờ.
• Bỏ băng dính sau 24 giờ. Người bệnh có thể vệ sinh chỗ tiêm bằng nước sạch.
• Theo dõi chỉ số mạch, huyết áp, tình trạng chảy máu tại chỗ, tình trạng viêm trong 24 giờ.
• Theo dõi tai biến và tác dụng phụ có khả năng xảy ra sau 24 giờ.
• Theo dõi hiệu quả điều trị.

2. Tiêm khớp vai đường phía sau

Chuẩn bị

• Phòng tiêm vô khuẩn.
• Hộp thuốc chống sốc theo quy định.
• Hộp đựng dụng cụ vô trùng (kẹp có mấu, xăng có lỗ, bông băng gạc…)
• Kim tiêm 25G – 5/10mm.
• Bơm tiêm nhựa 3 – 5ml (loại sử dụng 1 lần).
• Bông cồn 70°, dung dịch Betadin hay cồn iốt, băng dính y tế.
• Thuốc: Hydrocortison acetat (nồng độ 1ml = 25mg), depo-medrol (methyl prednisolon acetat, nồng độ 1ml = 40mg) hay diprospan (1ml = 5mg betamethasone dipropionate + 2mg betamethasone sodium phosphate).

Tiến hành

Trước khi tiêm vào khớp vai, người bệnh cần được kiểm tra chẩn đoán xác định cùng những chỉ định và chống chỉ định. Bác sĩ giải thích cho người bệnh về mục đích, tai biến của thủ thuật. Sau đó, người bệnh ký giấy cam đoan làm thủ thuật. Quy trình tiêm khớp vai bắt đầu:

• Xác định vị trí tiêm.
• Người bệnh ngồi, cánh tay dạng 20°. Điểm tiêm là chỗ giao điểm của đường dọc dưới 2cm phía trong của bờ ngoài mỏm cùng vai, đường bờ ngang 2cm tính từ bờ dưới mỏm cùng vai ở phía ngoài. Hướng kim vuông góc mặt da cho tới khi tiếp xúc với chỏm xương cánh tay.
• Kéo nhẹ pittong ra nếu không có máu hay hút được dịch không viêm (trong, nhớt) thì tiêm thuốc vào trong khớp.
• Băng chỗ tiêm.

Theo dõi biến chứng và chăm sóc sau mổ

• Người bệnh được hướng dẫn vận động thụ động khớp vai tiêm 3 lần.
• Yêu cầu giữ sạch và không để ướt vị trí tiêm trong 24 giờ.
• Bỏ băng dính sau 24 giờ, có thể vệ sinh chỗ tiêm bằng nước sạch.
• Theo dõi chỉ số như mạch, huyết áp, tình trạng chảy máu tại chỗ và tình trạng viêm trong 24 giờ.
• Theo dõi những tai biến và tác dụng phụ có khả năng xảy ra sau 24 giờ.
• Theo dõi hiệu quả điều trị.

Một số lưu ý khi thực hiện

Khi tiêm khớp vai, người bệnh cần lưu ý: (2)

• Chỉ tiến hành tiêm khớp vai khi những phương pháp điều trị nội khoa không hiệu quả hay điều trị kèm những phương pháp khác, cần có chỉ định của bác sĩ.
• Thủ thuật tiêm vào khớp vai cần được đảm bảo vô trùng và được thực hiện bởi đội ngũ y tế đúng chuyên ngành.
• Không tự ý dùng các loại thuốc tiêm nội khớp để tiêm vào khớp vai.
• Trước khi tiêm người bệnh nên trao đổi với bác sĩ để tránh mẫn cảm hay dị ứng sau tiêm.
• Nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường sau tiêm, người bệnh nên thông báo ngay với bác sĩ để có biện pháp xử trí cấp cứu khi cần thiết.

Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS.CKII Trần Anh Vũ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS.BS.CKI Lê Đình Khoa, TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng… Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ cập nhật quốc tế.

Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp…

BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.

Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:

Tiêm khớp vai là thủ thuật đơn giản, mang lại hiệu quả cao trong điều trị một số bệnh lý khớp vai. Người bệnh nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín để tiến hành tiêm khớp. Điều này giúp giảm nguy cơ xuất hiện biến chứng sau tiêm, đảm bảo hiệu quả điều trị.