Quặm mi dưới: Bí ẩn về triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị #Quaymí #NguyênnhânQuaymí #TriệuchứngQuaymí #CáchđiềutrịQuaymí

Quặm mi dưới gây ra các kích ứng ở mắt như: đau nhức, đỏ mắt, chảy nước mắt nhiều và ngứa ngáy khó chịu. Nếu tình trạng kéo dài hoặc không được xử lý, quặm mi có thể dẫn đến tổn thương giác mạc nghiêm trọng. Hãy tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị của quặm mi với những chia sẻ dưới đây của BS.CKII Nguyễn Thị Hồng Phụng, Trung tâm Mắt Công nghệ cao, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

Quặm mi dưới là gì?

Quặm mi dưới là (entropion) là tình trạng mí mắt dưới bị lật vào trong, khiến lông mi và da cọ xát vào bề mặt nhãn cầu, gây kích ứng và khó chịu ở mắt. Tình trạng này thường xảy ra do sự giãn mô liên quan đến quá trình lão hóa, các biến đổi sau nhiễm trùng (đặc biệt là bệnh đau mắt hột) hoặc do yếu cơ mí mắt và thay đổi cấu trúc mô xung quanh mắt.

Quặm mi dưới có thể xảy ra ở chỉ ở 1 bên mắt hoặc đồng thời cả 2 mí mắt. Ngoài ra bệnh còn xuất hiện ở mọi lứa tuổi, từ trẻ nhỏ đến người trung niên, nhưng thường gặp nhất ở những người trên 60 tuổi. Nếu không được điều trị, tình trạng này có thể gây ra tổn thương ở giác mạc, sẹo giác mạc và suy giảm thị lực [1]. Ngoài ra, quặm mi còn làm gián đoạn các hoạt động sinh hoạt hàng ngày và thẩm mỹ của vùng mắt.

Các loại quặm mi thường xảy ra ở mí dưới

Quặm mi dưới thường xuất hiện 3 loại như sau:

1. Quặm mi bẩm sinh

Quặm mi bẩm sinh là tình trạng bất thường xuất hiện ở mi mắt của trẻ em ngay lúc mới sinh. Như bao trường hợp quặm mi dưới khác, bờ mi của trẻ lộn vào trong và gây ra cọ sát với giác mạc. Trẻ có mức độ quặm mi nhẹ sẽ không quá đáng lo ngại, vì ở thời điểm này lông mi trẻ còn mềm nên không ảnh hưởng đến thị lực, chức năng mắt. Tuy nhiên, khi lớn lên, lông mi của trẻ trở nên cứng hơn, sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng, kích ứng lên mắt.

Ở trường hợp tệ hơn, trẻ có thể mắc phải các biến chứng nguy hiểm như viêm giác mạc chấm nông, ảnh hưởng thị lực. Khi xuất hiện những trường hợp như thế này, tốt nhất hãy đến ngay các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị.

2. Quặm mi thoái hóa

Theo Viện Hàn lâm Nhãn khoa Hoa Kỳ, quặm mi rất hiếm gặp ở trẻ em và thanh thiếu niên, nhưng chiếm đến 2,1% những người trên 60 tuổi [2]. Quá trình lão hóa làm mỡ hốc mắt tiêu giảm, cơ dưới mắt trở nên yếu đi, những thay đổi tự nhiên này có thể khiến mí mắt bị lộn vào trong hoặc ra ngoài, gây khó chịu và ảnh hưởng đến tầm nhìn.

Ngoài ra, sẹo trên da cũng có thể góp phần gây ra tình trạng lộn mi. Sẹo có thể xuất hiện do chấn thương, phẫu thuật, xạ trị vào mặt hoặc bỏng hóa chất, làm thay đổi hình dạng tự nhiên của mí mắt. Khi các yếu tố này kết hợp, mí mắt có thể bị biến dạng, ảnh hưởng đến cả chức năng và thẩm mỹ của mắt.

3. Quặm mi co thắt

Đây là trường hợp quặm mi do co thắt mi mạn tính. Bệnh xuất phát từ sang chấn sau phẫu thuật hoặc viêm nhiễm ở mắt. Những người bệnh trên thường điểm chung là nheo mắt trong thời gian dài, khiến bờ mi bị cuộn vào trong và cọ xát vào bề mặt nhãn cầu.

Nguyên nhân quặm mi dưới

Những nguyên nhân gây ra tình trạng quặm mi mắt dưới:

1. Lão hóa

1 trong những nguyên nhân gây ra quặm mi phải nhắc đến chính là lão hóa. Độ tuổi càng lớn, khả năng mắc phải quặm mi càng lớn. Theo thời gian, các cơ và gân dưới mắt yếu đi và giãn ra, khiến mí mắt dễ bị lật vào trong.

2. Bẩm sinh

Quặm mi mắt bẩm sinh diễn ra do khuyết tật cấu trúc sụn mi tarsus – đây là tấm sụn tạo hình cho mí mắt, giúp duy trì hình dạng và độ cứng cáp của mí. Ngoài ra tăng sản cơ vong mi cũng góp phần kéo bờ mi dưới của trẻ vào trong. Nếu không được can thiệp y tế kịp thời, quặm mi sẽ gây ra viêm loét giác mạc, ảnh hưởng đến thị lực lâu dài của trẻ.

Quặm mi dưới bẩm sinh là trường hợp hiếm gặp và thường xuất hiện từ khi sinh hoặc trong giai đoạn sơ sinh. Ở trẻ sơ sinh, quặm mi có thể do nếp da thừa trên mí mắt gây ra, khiến lông mi hướng vào trong.

3. Sẹo hoặc phẫu thuật trước đó

Trải qua phẫu thuật, các vết thương sẽ lành lại sẽ xuất hiện sẹo. Khi sẹo hình thành ở vùng mí mắt, có thể làm biến dạng đường cong bình thường của mí mắt, dẫn đến quặm mi.

4. Viêm kết mạc, mi mắt mạn tính

Bệnh nhiễm trùng mắt, cụ thể là bệnh đau mắt hột có thể gây sẹo ở mặt trong của mí mắt, dẫn đến quặm mi và thậm chí là mù lòa [3]. Bệnh truyền nhiễm này phổ biến tại nhiều nước đang phát triển ở Châu Phi, Châu Á, Châu Mỹ Latinh, Trung Đông và các đảo Thái Bình Dương.

5. Viêm

Kích ứng mắt do khô hoặc viêm có thể khiến người bệnh cố gắng làm giảm các triệu chứng bằng cách dụi mí mắt hoặc nhắm chặt mắt. Điều này có thể dẫn đến co thắt cơ mí mắt và lật mép mí mắt vào trong so với giác mạc.

Triệu chứng quặm mi mắt dưới

Các dấu hiệu hoặc triệu chứng quặm mi mắt dưới thường gặp là:

• Cảm giác có vật lạ trong mắt: người bệnh sẽ có cảm giác như dị vật hoặc cát ở bên trong mắt do lông mi và giác mạc cọ sát nhau.
• Mắt trở nên đỏ và đau quanh mắt: cọ xát giữa lông mi và giác mạc gây ra các triệu chứng kích ứng ở mắt như đỏ và đau ở mắt.
• Nhạy cảm với ánh sáng và gió: Mắt trở nên nhạy cảm, thường xuyên khó chịu khi tiếp xúc với ánh sáng và gió.
• Chảy nước mắt (chảy nước mắt quá nhiều): đây là phản ứng tự nhiên ở mắt do bị kích ứng liên tục.
• Ngoài ra người bệnh còn bị giảm thị lực nếu giác mạc bị tổn thương.

Chẩn đoán tình trạng mắt bị quặm mi dưới

Để chuẩn đoán chính xác tình trạng quặm mi dưới cần sự hỗ trợ từ các bác sĩ chuyên khoa. Việc kiểm tra và chẩn đoán phân biệt sẽ giúp xác định đúng bệnh lý và có phương pháp điều trị hiệu quả.

1. Các bài kiểm tra

Quặm mi dưới có thể được chẩn đoán bằng cách khám mắt định kỳ và khám sức khỏe. Đầu tiên, bác sĩ sẽ kiểm tra tổng quát bằng cách quan sát mí mắt và lông mi, 1 số trường hợp kính hiển vi để quan sát kĩ hơn. Bác sĩ có thể kéo mí mắt trong khi khám hoặc yêu cầu người bệnh chớp mắt, nhắm mắt mạnh. Điều này giúp bác sĩ đánh giá vị trí mí mắt trên mắt, trương lực cơ và độ căng của mí mắt.

Các bài kiểm tra thêm có thể bao gồm: Test Schirmer khi tình trạng chảy nước mắt quá nhiều diễn ra, khám chức năng của mí mắt để đánh giá khả năng chuyển động và độ cứng của mí mắt.

2. Chẩn đoán phân biệt

Quặm mi mắt có các triệu chứng tương tự các bệnh về mắt khác, vì thế việc chẩn đoán phân biệt là hết sức cần thiết để có hướng điều trị đúng cách đúng bệnh. 1 số bệnh lý dưới đây có thể nhầm lẫn với quặm mi dưới như: viêm kết mạc, viêm bờ mi, lộn mí mắt.

Cách điều trị tình trạng quặm mi dưới

Sau khi kiểm tra và chẩn đoán chính xác, người bệnh sẽ được đưa ra hướng dẫn điều trị quặm mi dưới.

1. Điều trị không xâm lấn

Điều trị không xâm lấn là phương pháp điều trị quặm mi mắt mà không cần phẫu thuật, được sử dụng khi tình trạng quặm mi dưới chưa nặng hoặc bệnh nhân không muốn thực hiện phẫu thuật. Các phương pháp này góp phần làm giảm các kích ứng nhưng không điều trị dứt điểm quặm mi dưới. Phương pháp điều trị không xâm lấn có thể kể đến như:

• Botox: Tiêm Botox để làm thư giãn cơ mí mắt, giúp mí mắt trở về vị trí như bình thường. Tuy nhiên nó không phải là giải pháp vĩnh viễn, hiệu quả kéo dài tới sáu tháng nếu tiêm theo định kỳ.
• Kính áp tròng mềm: Kính áp tròng mềm có thể bảo vệ mắt khỏi bị kích ứng, chúng hoạt động như loại băng giác mạc để giảm các triệu chứng gây ra.
• Băng dán: Dán băng dán da trong suốt đặc biệt vào mí mắt để giữ cho mí mắt không bị lật vào trong và ngăn ngừa tình trạng lông mi cọ xát mí mắt.
• Sử dụng nước mắt nhân tạo hoặc thuốc mỡ bôi trơn để giảm kích ứng.

2. Phẫu thuật

Phương pháp này nhằm loại bỏ phần nhỏ của mí mắt dưới hoặc tái định vị mí mắt để đưa mí về vị trí bình thường. Loại phẫu thuật sẽ phụ thuộc vào tình trạng mô xung quanh mí mắt và nguyên nhân gây quặm mi.

Có nhiều kỹ thuật phẫu thuật khác nhau, được áp dụng tùy theo bản chất, vị trí và mức độ nghiêm trọng của tình trạng quặm mi. Quá trình phục hồi của người bệnh sau phẫu thuật được đánh giá khá nhanh chóng và không có quá nhiều khó khăn. Các triệu chứng quặm mi sẽ biến mất ngay sau khi phẫu thuật.

• Nếu tình trạng quặm mi liên quan đến tuổi tác, bác sĩ phẫu thuật có thể sẽ cắt bỏ 1 phần nhỏ mí mắt dưới.
• Nếu có mô sẹo ở bên trong mí mắt trước đó, bác sĩ phẫu thuật có thể thực hiện ghép niêm mạc bằng mô từ vòm miệng hoặc khoang mũi của người bệnh.

Địa chỉ thăm khám quặm mi dưới ở đâu uy tín?

Quặm mi dưới không chỉ gây ra các kích ứng thông thường ở mắt mà về lâu dài còn gây ra những biến chứng nghiêm trọng và ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe đôi mắt. Vì vậy khi có những triệu chứng bất thường ở mắt hãy đến ngay các cơ sở ý tế để thăm khám chữa bệnh.

Một trong những địa điểm thăm khám quặm mi dưới uy tín hàng đầu là Trung tâm Mắt Công nghệ cao, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM và Đơn vị Mắt – Trung tâm khám chữa bệnh Tâm Anh Quận 7. Tại đây với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa mắt giàu kinh nghiệm cùng cơ sở vật chất hiện đại chắc chắn sẽ đáp ứng mọi nhu cầu khám chữa bệnh về mắt như: quặm mi dưới, viêm kết mạc mắt…

Hy vọng qua bài viết này, các câu hỏi về tình trạng quặm mi dưới đã được giải đáp. Việc nhận biết và điều trị bệnh ngay từ sớm là cần thiết, để hạn chế những biến chứng xảy ra và bảo vệ sức khỏe của đôi mắt.