Vì sao cần biết Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị? #NguyênnhânVàDấuhiệuCủaBệnh #CáchĐiềuTrịHiệuQuả

Mụn nhọt ở bụng là tình trạng da nhiễm trùng ở vùng bụng, thường do vi khuẩn S. aureus. Trong bài viết này, hãy tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị mụn nhọt ở bụng hiệu quả qua chia sẻ của thạc sĩ bác sĩ CKI Trần Nguyễn Anh Thư, chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

Mụn nhọt ở bụng là tình trạng gì?

Mụn nhọt ở bụng là tình trạng vùng bụng có những nốt sưng đỏ, có mủ do nhiễm trùng. Tình trạng nhiễm trùng gây mụn nhọt thường do vi khuẩn tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus). Bình thường, vi khuẩn này sống ký sinh trên da, nhất là các nang lông ở các nếp gấp da (rãnh mũi má, rãnh liên mông…) hoặc các hốc tự nhiên (như lỗ mũi). Khi nang lông tổn thương kết hợp với những điều kiện thuận lợi như tình trạng miễn dịch kém, suy dinh dưỡng, mắc bệnh đái tháo đường, hút thuốc… vi khuẩn sẽ phát triển và gây bệnh.

Nổi mụn nhọt ở bụng có nguy hiểm không?

Mụn nhọt ở bụng thường không nguy hiểm nhưng có thể gây mất thẩm mỹ hoặc đau nhức, ảnh hưởng đến chất lượng sống của người bệnh. Mụn nhọt có kích thước nhỏ có thể xuất hiện, vỡ ra và lành lại sau một vài tuần mà không cần can thiệp y tế.

Tuy nhiên, ở một số người suy giảm miễn dịch như mắc bệnh đái tháo đường, mụn nhọt có thể tiến triển nhanh, kích thước lớn, đặc biệt với nhọt cụm (nhọt bầy). Lúc này, người bệnh cần được can thiệp xử lý ổ áp xe để tránh các biến chứng nguy hiểm như hoại tử lan rộng, nhiễm trùng máu, suy đa tạng.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng bị mụn nhọt ở bụng

1. Do bị lông mọc ngược

Lông mọc ngược là tình trạng lông không mọc ra ngoài da mà cuộn lại, phát triển bên dưới da. Lông mọc ngược có thể gây viêm (như viêm nang lông), sưng, đôi khi kèm theo cảm giác đau, ngứa.

Bề ngoài, lông mọc ngược có thể trông giống với mụn nhọt và có thể xuất hiện hầu như mọi nơi trên cơ thể, tuy nhiên, phổ biến hơn ở những vùng da được làm sạch lông bằng các phương pháp như cạo, nhổ, wax,… đặc biệt ở người có lông xoăn cứng, dễ đâm ngược vào da sau khi mọc lại. Đôi khi, tế bào chết, dầu thừa gây bít tắc nang lông, khiến lông mọc chệch hướng hoặc ngược vào trong da. (1)

Lông mọc ngược có thể gây viêm nhiễm, tăng nặng hơn tạo thành mụn nhọt. Nhưng lông cũng có thể mọc ngược dưới da trong thời gian dài mà không gây triệu chứng rõ ràng. Điều trị lông mọc ngược khá đơn giản, bác sĩ thường sẽ rạch một đường nhỏ trên da để lấy lông ra. Nếu tình trạng lông mọc ngược gây triệu chứng viêm nhiễm, bác sĩ có thể kê thuốc bôi hoặc uống để điều trị nhiễm trùng.

Để ngăn lông mọc ngược, bạn có thể thường xuyên tẩy tế bào chết để tránh gây bít tắc lỗ chân lông, tránh cạo lông, nhổ lông nếu không cần thiết, nếu có, nên cạo xuôi theo hướng lông mọc.

2. Viêm nang lông

Viêm nang lông là tình trạng nang lông nhiễm trùng gây viêm, có thể xuất hiện ở nhiều nang lông cùng lúc. Viêm nang lông có thể xảy ra ở mọi nơi trên cơ thể, nhưng phổ biến ở những vùng da thường xuyên chịu ma sát như vai, lưng, mông hay bụng. Viêm nang lông khá giống với mụn trứng cá, xuất hiện bên dưới nang lông, chứa dịch mủ, sưng đỏ và có thể lây lan. Dù nốt viêm thường nhỏ, nhưng viêm nang lông có thể xuất hiện theo cụm trên một vùng da lớn, gây khó chịu, mất thẩm mỹ, thậm chí tiến triển thành áp xe hoặc nhọt cụm. (2)

Viêm nang lông có thể gặp ở mọi độ tuổi, nhưng phổ biến hơn ở những người thường dùng dao cạo, đổ nhiều mồ hôi, suy giảm miễn dịch, vệ sinh da không tốt hay béo phì. Viêm nang lông nhẹ có thể tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, tình trạng viêm có thể bùng phát trên vùng da lớn, cần can thiệp điều trị bằng thuốc bôi, uống hay làm sạch, chườm ấm làm dịu vùng viêm.

Dấu hiệu thường gặp khi bị mọc mụn nhọt ở bụng

Bác sĩ thường có thể xác định mụn nhọt thông qua triệu chứng lâm sàng và khai thác bệnh sử. Mụn nhọt thường xuất hiện dưới dạng sẩn đỏ, sưng tấy ở nang lông. Sau 2-3 ngày, tổn thương tích mủ, tạo thành ổ áp xe với ngòi mủ ở giữa. Nhọt có thể kèm theo các triệu chứng toàn thân như sốt, mệt mỏi. Nhọt cụm (nhọt bầy) có thể xuất hiện ở những người suy dinh dưỡng, hệ miễn dịch yếu. (3)

Bác sĩ có thể cần chỉ định thêm các xét nghiệm như nuôi cấy mủ để xác định rõ loại vi khuẩn gây bệnh.

Cách trị mụn nhọt ở bụng đơn giản và hiệu quả

1. Điều trị nguyên nhân do lông mọc ngược

Ngoài loại bỏ lông mọc ngược gây viêm, bác sĩ có thể kết hợp dùng thêm các loại kem bôi kháng sinh hoặc thuốc uống để điều trị bệnh.

1.2. Sử dụng kem bôi steroid

Kem bôi steroid có thể được dùng để kháng viêm, giảm ngứa, sưng đỏ ở vùng da có lông mọc ngược. Thuốc có thể ở dạng mỡ, kem, gel,… Tùy thuộc vào mức độ viêm nhiễm mà bác sĩ có thể kê thuốc theo mức độ từ nặng đến nhẹ. Tuy nhiên, người bệnh không nên tự ý dùng thuốc bôi steroid nếu không có chỉ định của bác sĩ.

1.2. Sử dụng kháng sinh

Kem kháng sinh bôi có thể được dùng như fucidic acid, mupirocin,…. Nếu tình trạng mụn nhọt ở bụng nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê thêm một số loại thuốc kháng sinh đường uống như clindamycin, doxycycline, amoxicillin, linezolid,… Tuy nhiên, người bệnh không nên tự ý dùng thuốc kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

2. Điều trị nguyên nhân do viêm nang lông

Trong điều trị viêm nang lông, người bệnh cần tuân thủ làm theo lời dặn của bác sĩ và loại bỏ các yếu tố thuận lợi giúp ổ viêm phát triển như:

• Thường xuyên vệ sinh da, đặc biệt ở những vùng đổ nhiều mồ hôi, dễ tích bụi bẩn.
• Tránh cào, gãi, chạm hay gây kích thích tổn thương viêm.
• Hạn chế mặc áo, trang phục khó thoát mồ hôi, gây bí tắc da hoặc môi trường nóng ẩm.
• Thường xuyên tẩy tế bào chết (1-2 lần/tuần) trên da.

Ngoài ra, để làm dịu và điều trị viêm nang lông, người bệnh có thể chườm ấm da hoặc dùng thêm kem bôi hỗ trợ khi có chỉ định của bác sĩ. Người bệnh nên điều trị sớm để tránh viêm nang lông phát triển thành mụn nhọt hay nhọt cụm.

3. Sử dụng kem bôi hỗ trợ

Người bệnh có thể được chỉ định dùng kết hợp dung dịch sát khuẩn (như povidone-iodine, hexamidine hay chlorhexidine) với các loại thuốc bôi da như acid fusidic, mupirocin, neomycin, clindamycin,… Các loại thuốc bôi có thể ở dạng kem, mỡ, gel hay dung dịch, được bôi sau khi đã làm sạch vùng viêm với dung dịch sát khuẩn.

Trong trường hợp viêm nang lông nặng hoặc lan rộng, người bệnh có thể được chỉ định thêm một số loại thuốc kháng sinh đường uống như clindamycin, doxycycline, amoxicillin, linezolid,…

Phòng ngừa tình trạng trên như thế nào?

Để phòng ngừa mụn nhọt ở bụng, bạn có thể tuân thủ một số lưu ý sau:

• Hạn chế cạo, nhổ, wax lông nếu không thật cần thiết, nên cạo lông xuôi theo hướng lông mọc.
• Tắm rửa, vệ sinh cơ thể sau khi tham gia hoạt động đổ nhiều mồ hôi, tránh để da tích tụ bụi bẩn, tế bào chết.
• Tẩy tế bào chết 1-2 lần mỗi tuần.
• Điều trị các bệnh gây suy giảm miễn dịch như lao, tiểu đường, giúp cơ thể hạn chế gặp các tình trạng viêm nhiễm.
• Hạn chế mặc quần áo quá dày, không thoát mồ hôi.
• Hạn chế tiếp xúc với các môi trường nóng, ẩm, nhiều hoá chất (có thể gây kích ứng da).

Có thể bạn quan tâm: Mụn nhọt có lây không?

Khi nào nên đến thăm khám bác sĩ da liễu?

Tình trạng mụn nhọt nhẹ thường có thể tự khỏi sau một vài tuần. Nốt viêm sẽ tự vỡ và lành lại mà không cần điều trị. Tuy nhiên, những người xuất hiện nhọt cụm hoặc viêm nang lông trên diện rộng nên tìm sự hỗ trợ từ bác sĩ để điều trị sớm, hạn chế các biến chứng như thâm sẹo, nhiễm trùng lan rộng hay thậm chí nhiễm trùng huyết. Ngoài ra, người mắc các bệnh gây suy yếu miễn dịch cũng nên chủ động khám và điều trị sớm những tình trạng viêm nhiễm như viêm nang lông, mụn nhọt.

Mụn nhọt ở bụng là tình trạng nhiễm trùng khu vực nang lông ở vùng bụng, nguyên nhân phổ biến do lông mọc ngược và viêm nang lông. Mụn nhọt thường không gây nguy hiểm và có thể tự lành. Tuy nhiên, tình trạng mụn nhọt tiến triển nặng có thể được điều trị bằng thuốc bôi, kháng sinh đường uống kết hợp phẫu thuật dẫn lưu mủ. Những yếu tố tạo điều kiện nổi mụn nhọt ở bụng phổ biến gồm: bít tắc lỗ chân lông, da thường xuyên trong môi trường nóng ẩm, hệ miễn dịch suy giảm,…